Bąkowska, Józefa

Nauczycielka, poetka, działaczka społeczna, publicystka, filantropka. Absolwentka żeńskiego Seminarium Nauczycielskiego w Krakowie (1881) oraz germanistyki i estetyki na Królewskim Technicznym Uniwersytecie Drezdeńskim. Córka wrocławskiego literaturoznawcy profesora Wojciecha Cybulskiego. Po studiach pracowała jako nauczycielka języków obcych i historii w odeskich domach magnackich. W 1895 r. wzięła ślub z lekarzem Ludwikiem Jaxą-Bąkowskim i przeprowadziła się do Warszawy. Współpracowała tam z lokalną prasą, zamieszczając swoje utwory pod pseud. „Szczęsna”. Publikowała na łamach „Świtu”, „Bluszczu”, „Tygodnika Ilustrowanego”, „Echa Muzycznego i Teatralnego”, „Kłosów”, „Gazety Narodowej”, „Kraju”, „Kuriera Lwowskiego”. W latach 1897–1901 była redaktorką naczelną „Bluszczu”, z kolei w latach 1903–1905 pracowała w zespole czasopisma „Dobra Gospodyni”. Brała aktywny udział w życiu literackim; przyjaźniła się m.in. z Deotymą (Jadwigą Łuszczewską), Walerym Przyborowskim oraz Stefanem Krzywoszewskim. Opublikowała w 1892 r. zbiór Przelotne chmury. Poezje prozą a w 1984 r. tom Poezje. Opracowała antologie złotych myśli Juliusza Słowackiego (1884), Adama Mickiewicza (1895), Zygmunta Krasińskiego (1913). Jako aktywistka zajmowała się działaniami związanymi z emancypacją kobiet. Prowadziła kursy dokształcające dla ziemianek, pracownic biurowych i telefonistek. Zajmowała się również działalnością charytatywną – była przewodniczącą towarzystwa opieki nad sierotami oraz dziećmi z trudnych rodzin.