Jędrzejewiczowa, Cezaria Anna

Etnolożka, najstarsza córka Romualdy i Jana Baudouinów de Courtenay. Edukację rozpoczęła pod okiem matki. Następnie uczyła się w Krakowie w pierwszym w tym mieście gimnazjum klasycznym dla kobiet. Po przeprowadzce rodziny do Petersburga podjęła naukę w Wyższych Kursach dla Kobiet, tzw. Kursach Bestużewskich, podobnie jak jej matka. Studiowała na Wydziale Historyczno-Filologicznym Uniwersytetu Petersburskiego jako wolna słuchaczka. W 1911 r. uzyskała dyplom pierwszego stopnia Cesarskiego Uniwersytetu Petersburskiego (jako jedna z pierwszych kobiet) na podstawie rozprawy Język modlitewnika maryjnego wieku XVI wydanego przez prof. Ptaszyckiego. Już od lat studenckich podejmowała działalność społeczną, zwłaszcza na rzecz kobiet. Razem z Zofią Sadowską, Stanisławą Adamowiczową i Kazimierą Iłłakowiczówną założyła Stowarzyszenie Polek „Spójnia” dla studentek uczelni petersburskich. W Warszawie udzielała się w Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet. Nieobca jej była także sprawa żydowska – w 1937 r. podpisała protest w sprawie „getta ławkowego”. Pracowała jako nauczycielka w żeńskich prywatnych gimnazjach warszawskich: Sabiny Tegazzo-Chmielewskiej, Zofii Sierpińskiej i Marii Tołwińskiej. Po wybuchu wojny wyjechała z rodziną do Lwowa, następnie Kosowa, Rumunii, Bukaresztu, Palestyny, a w 1947 r. do Wielkiej Brytanii. W Palestynie była jedną ze współzałożycielek Polskiego Instytutu Naukowego w Jerozolimie, pracowała też w Biurze Studiów Bliskiego i Środkowego Wschodu. Przez całe życie pełniła szereg funkcji naukowych: w latach 1927–1935 była profesorem etnografii i etnologii Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (gdzie m.in. założyła Muzeum Etnograficzne, tworząc pierwszą kolekcję tkanin ludowych), w latach 1935–1939 sprawowała te funkcje na Uniwersytecie Warszawskim, a od 1934 r. była profesorem zwyczajnym tejże uczelni. Była kierowniczką sekcji etnologicznej Instytutu Naukowo-Badawczego Europy Wschodniej i współzałożycielką Polskiej Rady Naukowej na Obczyźnie, działającej w Londynie – późniejszego Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie. Wygłaszane przez nią referaty publikowane były na łamach „Rocznika Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie”. Należała także do Zrzeszenia Profesorów i Docentów Polskich Szkół Akademickich na Obczyźnie (od 1948 r.) oraz do grona naukowców związanych z Polskim Uniwersytetem na Obczyźnie. W 1958 r. została wybrana na rektora tej uczelni. Była członkinią Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu oraz Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland. W 1929 r. odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Wybrane publikacje i rozprawy: Św. Cecylia – przyczynek do genezy apokryfów (rozprawa habilitacyjna obroniona w 1922 r. na Uniwersytecie Warszawskim), Obrzędy weselne ludu polskiego jako forma dramatyczna, Zwyczaje weselne ludu polskiego, Dwie kultury, dwie nauki, Święty Jerzy patronem harcerstwa, Kalendarz świętojerski lub zbadany w Bazylice św. Grobu w Jerozolimie, Święty Jerzy – studium kulturologiczne, Antonina Czarniecka, pątniczka z Zamojszczyzny, Huculski Bereza i rumuńska Brezeia na tle zwyczajów Bożego Narodzenia.