publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Bożeny Klementyny Szyrmówny, 1840

List do córki Józefy i Krystyna Szyrmów (tytułowany do Bożeny, ale autorka pisze w liczbie mnogiej, więc prawdopodobnie do obu ich córek). Hoffmanowa pisze w nim, że przykro jej, że zamiast być u nich wysyła tylko wiadomość, ale ma do załatwienia wiele spraw, poza tym jest straszne błoto i „czas niepewny”.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 20.07.1835

Hoffmanowa pisze, że przesyła krótki liścik przez pana Aleksandra Jełowickiego, który właśnie wybiera się do Londynu. Donosi w nim, że oboje z mężem są zdrowi i że zazdroszczą wszystkim, którzy mają możliwość odbycia podróży do Anglii. W odpowiedzi na swój ostatni list oczekuje długiej wiadomości od Szyrmowej. Pisze również, że szkoda jej „Księżnej Matki”, ale stwierdza, że nażyła się do woli (Izabela Dorota z Flemmingów Czartoryska, matka Adama Jerzego Czartoryskiego, zmarła 17 czerwca 1835 w wieku 89 lat). Przesyła pozdrowienia od męża i uściski od siebie dla dzieci odbiorczyni.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 01.08.1836

W tym krótkim liście Hoffmanowa dziękuje za prezenty od Józefy Szyrmy i jej męża. Pisze także o słabym zdrowiu adresatki i swoim smutku z powodu wieści o jej chorobie i kłopotach opisanych w ostatnim liście. Zapowiada, że napisze o tym więcej w kolejnej wiadomości, gdy tylko dostanie list z Wrocławia i zadomowi się na wsi, dokąd przenosi się na kilka tygodni. Mąż jej zmęczony jest pracą i miastem, więc potrzebuje odpoczynku na wsi, a trafiła im się okazja tanio tam zamieszkać.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 24.07.1836

Klementyna Hoffmanowa pyta o stan zdrowia Józefy Lach Szyrmy. Jest zmartwiona jej złym samopoczuciem i zrezygnowaniem; pociesza ją. Prosi, żeby napisała, kiedy spodziewa się porodu i czy zamierza sama karmić dziecko. Cieszy się, że ich wspólna znajoma, Filipowiczowa, jest w Londynie i zaopiekuje się Szyrmą po porodzie, choć przyznaje, że wolałaby móc zaopiekować się nią sama. Pyta, czy podczas ciąży dokuczają Szyrmie jej dotychczasowe dolegliwości.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 28.05.1836

Klementyna Hoffmanowa pisze, że tęskni za wiadomościami od Józefy i Krystyna Szyrmów, dlatego, pomimo braku odpowiedzi na poprzedni list, kontaktuje się z nimi ponownie. Donosi, że po przeprowadzce z Paryża do Saint-Germain-en-Laye czują się z mężem, Karolem Hoffmanem, dobrze. Wprawdzie brakuje im towarzystwa, ale mają miłe mieszkanie koło parku i lasu. Hoffmanowa stwierdza, że są tam szczęśliwsi niż w Paryżu. Karol Hoffman wyzdrowiał i zajął się malarstwem, w którym, w ocenie żony, robi wielkie postępy.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 02.05.1836

Klementyna Hoffmanowa pisze ten list w drodze do Saint-Germain-en-Laye. Dzieli się w nim z Józefą Lach Szyrmą problemami, które ją spotkały. Zapowiada, że zrelacjonuje jej wszystko dokładnie innym razem. Dodaje, że jej mąż, Karol Hoffman, wraca do zdrowia, oraz że wyprowadzili się z Paryża do Saint-Germain-en-Laye. Pisze, że odebrała wiadomości o ciąży Józefy Lach Szyrmy. Wieść ta – jak wyznaje – ucieszyła ją i zmartwiła jednocześnie. Donosi również, że otrzymała list od ich wspólnej znajomej, pani Filipowiczowej, poświęcony nieudanej próbie zamążpójścia jej córki.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 23.03.1836

Hoffmanowa uprzedza, że jej list będzie krótki, ponieważ musi się zajmować mężem, który zachorował na coś w rodzaju zapalenia płuc, a zastosowane leczenie nie przyniosło rezultatu. Wyszedł wczoraj do pracy, a dziś znowu czuje się gorzej. Sądzi, że do złego stanu zdrowia doprowadziły go zmartwienia związane z zarabianiem na życie, zwłaszcza po sprawie Jelskiego (bankructwo banku Ludwika Jelskiego). Autorka zastanawia się, czy nie będzie konieczne porzucenie miejskiego życia i przenosiny do miejsca, w którym jest świeże powietrze. 

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 13.02.1836

List Klementyny Hoffmanowej rozpoczyna się od wytłumaczenia długiego milczenia jego autorki. Nie pisała z powodu kłopotów związanych z bankructwem banku Ludwika Jelskiego, przez które wielu emigrantów znalazło się w trudnej sytuacji materialnej. Nie chciała jednak niepokoić tą sprawą Szyrmów. W chwili pisania listów problemy finansowe Hoffmanów zmierzały ku rozwiązaniu, ale stracili oni stały dochód i poczucie bezpieczeństwa. Prawie cała paryska emigracja – pisze Hoffanowa – była „skwaszona przygodą Jelskiego”. Hoffmanowa dodaje, że nie ma obecnie ochoty na zabawę i rozrywki.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 05.12.1835

List rozpoczyna się od miłych słów skierowanych do adresatki i podziękowań za podarunek i list. Hoffmanowa podaje Szyrmowej swój adres i prosi, żeby zawsze wpisywała go na liście. Ten, który ostatnio od niej dostała, został zatrzymany na tydzień na poczcie przez to, że ich pośrednik – Sienkiewicz (prawdopodobnie Karol Sienkiewicz, pisarz i wydawca) – dostarczył go poczcie bez adresu.

publikacje

Wróć do listy

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Józefy Lach Szyrmy, 07.11.1835

Hoffmanowa rozpoczyna list podziękowaniami za życzenia dla męża. Prosi adresatkę o dokładne opisanie jej dolegliwości, wtedy poradziłaby się doktora Louisa, który z powodzeniem leczy „piersiowe słabości” – wyleczył księcia, Komarową i Dembińską i kilka innych znanych im osób. Prosi Szyrmową, żeby jej posłuchała, ponieważ ma  doświadczenie, że można pozbyć się choroby, wcześnie reagując na jej objawy.

Strony