Aresztowanie i proces młodzieży łomżyńskiej podczas okupacji sowieckiej (17.09.1939–2.06.1941)

Autorka krótko i rzeczowo opowiada o działaniach młodzieży szkolnej w Łomży w okresie okupacji sowieckiej po 17 września1939 r. oraz o późniejszych aresztowaniach w tym środowisku. Wejście wojsk radzieckich na terytorium Polski we wrześniu 1939 r. wywołało silne reakcje łomżyńskiej młodzieży, która przeciwstawiała się sowietyzacji kraju. Opór polegał na rozlepianiu afiszów i ulotek o treści patriotycznej i antysowieckiej, strajkach szkolnych w dniach rocznic i świąt państwowych (a także niektórych kościelnych), zakłócaniu przebiegu mityngów, zabaw, imprez sportowych.  Były to działania spontaniczne, niemające charakteru zorganizowanego, aczkolwiek były sterowane przez byłych harcerzy, a potem żołnierzy Armii Krajowej, jak: hm. Jan Majewski, hm. Władysław Gulanowski, hm. Jan Truskolawski oraz Roman Tercjak. Konsultantem w sprawie gazetek i ulotek była dr Stanisława Osieka. Moralnego wsparcia młodzieży udzielali oo. kapucyni, którzy odprawiali nabożeństwa religijno-patriotyczne. Środowisko szkolne było penetrowane przez agentów NKWD (Walenty Titkow, Leon Poraziński), w wyniku czego nastąpiła fala aresztowań młodzieży poczynając od lutego 1940 r. Autorka podaje (niepełną) listę aresztowanych. Sama również znalazła się w ichgronie. Mioduszewska-Zagrodny zwięźle opisuje procesy sądowe, w których wydawano wyroki dziesięciu lat pozbawienia wolności, a nawet kary śmierci. Wszystkie wymienione przez autorkę osoby wyszły jednak na wolność w dniu wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej, tj. 22 czerwca 1941 r.