publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1.08.–17.11.1891 (tom 8)

Dziennik pisany od 1.07 do 17.11.1891 roku w majątku rodziny Jodko-Narkiewiczów, Wolicy, oznaczony przez autorkę jako 8. tom jej dziennika.

Zapiski oddają rytm życia codziennego młodej ziemianki, pochłoniętej głównie życiem towarzyskim, a zatem szczegółowo relacjonującej przebieg wizyt (u) rodziny oraz (u) sąsiadów i znajomych. Autorka opisuje przebieg kolejnych dni, często poczynając od odnotowania pory wstania z łóżka, pogody, stanu zdrowia (na przykład bólów głowy), porannych zajęć takich jak gra na fortepianie, lekcje matematyki z ojcem czy lektura. Wspomina o spacerach po ogrodzie i przejażdżkach po okolicy w towarzystwie siostry Zosi i mamy, o grach towarzyskich i wizytach w pobliskim miasteczku.

Większość miejsca w dzienniku poświęca opisywaniu wizyt, rozmów i kreacji osób z towarzystwa i rozmaitym towarzyskim nowinom: temu, kto przyjechał do kogo, kto z kim rozmawiał, tańczył, flirtował itp. Życie towarzyskie domu wydaje się bardzo intensywne – niemal każdego dnia ktoś u nich gości (często więcej niż jedna osoba na raz) lub oni u kogoś. W dzienniku wymienione są z nazwiska i czasem imienia osoby z rodziny i sąsiedztwa, np. stryjowie Jan i Jakub Jodko, wujowie Adam i Marcin Jodko,  książęta Czartoryscy, rodziny Głębockich, Grabowskich, Szymanowskich, Rakowskich, Kownackich i wiele innych. Autorka wydaje się zainteresowana młodymi mężczyznami z towarzystwa (np. panem Orłowskim i panem Grocholskim). Zapisuje przebieg rozmów z nimi oraz komentarze rodziny i towarzystwa na ich temat, ale nie koncentruje swojej uwagi na żadnym z nich (albo nie daje tego po sobie poznać w dzienniku).

Dziennik prawie zupełnie pozbawiony jest warstwy refleksyjnej, nie dotyczy także – jak późniejsze tomy – życia wewnętrznego i intymności czy religijności autorki (choć na przykład w dłużące się listopadowe dni Adela Jodko odnotuowuje kilka przykrych dla niej uwag ojca i zły humor z ich powodu).

Zdarzenia opisywane są bez troski o porządek i styl. Kolejnych wpisów nie łączy zainteresowanie szczególnym tematem czy osobą. Rzadko autorka wymienia poważniejsze zajęcia, jak tłumaczenia tekstów dla ojca, lekturę jego dzieła o historii sztuki greckiej czy kilku innych autorów o mało mówiących dziś nazwiskach. Więcej emocji i refleksji budzą w niej zdarzenia wybijające z rytmu codzienności, jak na przykład, opisane szczegółowo, śmierć i pogrzeb służącego Stanisława.

Autorka opisuje swoje życie dzień po dniu. Każdy mijający dzień jest opisany dość szczegółowo, średnio na dwóch obustronnie zapisanych kartach. Najbardziej szczegółowo relacjonowane są większe zebrania towarzyskie i bale w Wolicy czy w pobliskiej Honorówce.

Autorka często wspomina, że pisze swój dziennik z rana, zaraz po przebudzeniu, można tu więc mówić o pewnym nawyku. Wspomina, że czytała swój dziennik gościom albo będąc w gościnie czytała cudze dzienniki, co także wiele nam mówi o obyczajach diarystycznych młodych kobiet w XIX wieku. Podczas jej choroby kilku wpisów w dzienniku dokonała za nią za jej zgodą siostra Zosia, co sugeruje, że dziennik ten był traktowany przez dziewczęta jako rodzaj domowej kroniki.

Autor/Autorka: 
Inny tytuł: 
VIII 1891.
Miejsce powstania: 
Wolica na Wołyniu
Opis fizyczny: 
[236] k: 0 il.; 23 cm.
Postać: 
zeszyt
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
Do celów badawczych.
Data powstania: 
1891
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
2227-I-949
Tytuł kolekcji: 
Kolekcja Muzeum Wołyńskiego
Uwagi: 
Dziennik pisany w języku polskim i francuskim – z pewną przewagą francuskiego. Nie widać racji – na przykład zróżnicowania tematycznego – do przechodzenia z jednego języka na drugi. Autorka zmienia język nawet w środku zdania. Pismo staranne, ale czasem dość trudno czytelne, bez skreśleń i poprawek. Litery dość duże i zwykle dużo światła na stronie. Dziennik pisany czarnym lub niebieskim tuszem.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Data dzienna: 
1 sie 1891
Główne tematy: 
Życie ziemian na wsi, zajęcia młodej dziewczyny, życie rodzinne i towarzyskie
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
1891
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
dziennik/diariusz/zapiski osobiste
Tytuł ujednolicony dla dziennika: