publikacje

Wróć do listy

Notaty różne Emilii Wróblewskiej „Moje myśli”

Autorka zaczyna swoje notatki od stwierdzenia, że minęło trzynaście lat, odkąd przestała prowadzić dziennik. Zastanawia się, jak wpłynęło to na jej, pełne trudnych doświadczeń – jak pisze – życie. Prowadzenie diariusza wiązało się dla niej bowiem z regularnym rachunkiem sumienia. Dochodzi do wniosku, że zarzucenie tej praktyki negatywnie odbiło się na jej stanie duchowym. „Jam w letargu, drzemce” – podsumowuje (k. 2r) i zachęca się do działania. Podobnie ujęta samoocena to wielokrotnie powracający motyw notatek Wróblewskiej. Autorka oskarża się również o „moralną nędzę” (k.  6v), brak energii, apatię, nieutrzymywanie porządku, brak „estetycznego pojęcia” (k. 4v), które – jak stwierdza – trudno jej będzie wykształcić, skoro nie zdobyła go na drodze edukacji, oraz o „gderanie” (k. 5r). Zastanawia się jednak, „czy w 54 roku życia człowiek poprawić się może i czy warto?” (k. 4r.). Myśl ta przewija się przez notatnik niejednokrotnie. Autorka przekonuje się, że „trzeba, bo nigdy nie jest za późno” (k. 9v). Zwierza się, że jest jej „ciężko na duszy” (k. 12r) – nastrój przygnębienia i zmęczenia ujawnia się w większości wpisów. Wśród zapisków pojawia się nota wykonana mniej starannym, ekspresywnym pismem. Autorka opisuje w niej swoje emocje po (nie pierwszej już) stracie dziecka, którą bardzo przeżyła. Porady, które kieruje do samej siebie to: więcej modlitwy, więcej pracy, niepłakanie. Prosi Boga o wsparcie (modlitwy pojawiają się w jej zapiskach często). We fragmencie tym ujawniają się gwałtowne, silne uczucia Wróblewskiej. Część notek ma patriotyczny wydźwięk. Wróblewska nawiązuje do literackiego motywu „powstania mściciela”, który wynagrodzi Polsce doznaną przez nią niesprawiedliwość. Rozmyśla o sytuacji w Europie. Krytykuje postawę Imperium Rosyjskiego, które – jak konstatuje – uważa się za „apostoła cywilizacji”, walczącego „w imię Chrystusa” (k. 19v). Autorka pisze, że Rosja „zakłóca pokój całej Europy” (k. 19v), a rosyjski panslawizm „byłby śmiesznym, gdyby nie był jak miecz Damoklesa zawieszony nad głową ludów ziemi całej” (k. 20r). Tak ujętemu imperializmowi Wróblewska przeciwstawia postawę Polaków, którą ocenia jako bohaterską gotowość do solidarnej walki o niepodległość innych narodów. W jednej z notek polemizuje z powiedzeniem: „dawniej lepiej było” (k. 23v), zauważając, że obecnie dostęp do edukacji dla osób niezamożnych jest łatwiejszy niż w minionych czasach. Na niektórych kartach zapisuje na brudno teksty prawdopodobnie przeznaczone do publikacji (np. w zeszycie pojawiają się dwie wersje tekstu rozpoczynającego się od słów „Dziennikarstwo u nas coraz się zwiększa…”).

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
s.l.
Opis fizyczny: 
56 k. ; 22,5 cm.
Postać: 
oprawa zeszytowa
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1882
Stan zachowania: 
średni
Sygnatura: 
F9-884
Uwagi: 
Zeszyt w papierowej niebieskiej oprawie. W środku wszyte kartki różne wielkości. Niektóre kartki pogniecione, niektóre wyrwane lub naderwane, część niezapisana. Pismo o różnym stopniu staranności i czytelności, pojawiają się kleksy. W niektórych wpisach podkreślenia i przekreślenia. Karty 22r i 29v zapisane w poprzek. Zapisy atramentem oraz ołówkiem. Nie wszystkie wpisy w zeszycie są datowane. Przy niektórych znajdują się daty dziennie i/lub miesięczne. Rok powstania podany w przybliżeniu.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
moralność, rachunek sumienia, modlitwa, emocje, polityka
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
inne