publikacje

Wróć do listy

O profesorze Stanisławie Skowrońskim, nowe szczegóły

Jadwiga Paszkiewicz opisuje losy profesora oszmiańskiego Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego, Stanisława Skowrońskiego. Autorka spotkała go w domu swego stryja, Feliksa Wysockiego, na początku lat 50. Profesor wrócił właśnie po pięcioletnim pobycie na Syberii do Oszmiany, skąd ubiegał się o wyjazd do Polski. Profesor rozpoznał w Jadwidze dawną uczennicę szkoły powszechnej z Oszmiany (sprzed wojny). Opowiedział jej o swych losach wojennych. Po klęsce wrześniowej przedostał się na Litwę, gdzie przetrwał do okupacji niemieckiej. W czasie okupacji był w AK. Podczas łapanki został aresztowany i osadzony w więzieniu na Łukiszkach. Był torturowany i skazany na śmierć. Cudem ocalał. Wzięto go do pracy na torfowisku, skąd udało mu się uciec. Po wkroczeniu wojsk radzieckich na Litwę w 1944 r. starał się o wyjazd do Polski, ale został ponownie aresztowany i skazany na pięć lat więzienia. Wysłano go na Syberię. Po odbyciu kary wrócił do Oszmiany, by odwiedzić grób swego syna. Żona z drugim synem była już w Polsce. Zamieszkał u dawnej woźnej szkoły powszechnej i dorywczo prowadził chór w szkole średniej. Autorka nie zna dalszych losów profesora, bo w 1959 r. wyjechała z Oszmiany do Polski, do Elbląga.

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
s.l.
Opis fizyczny: 
2 s. oprawione ; 20 cm.
Postać: 
inne
Technika zapisu: 
druk
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1959
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
AWII/1298
Tytuł kolekcji: 
Archiwum Wschodnie
Uwagi: 
Ze zbioru „Ich losy”, cz. II, oprac. J. Hryniewicz, Gdańsk 1992. Kopia maszynopisu oprawiona w twardą oprawę.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
losy wojenne Polaków z Oszmiany, zesłanie na Syberię, repatriacja, okupacja
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1939 do 1959
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia