Relacja Zofii Minc

Relacja dotyczy wydarzeń z lat 1939-1945.

Autorka rozpoczyna informacją o tym, że po rozpoczęciu wojny rodzice wraz z nią chcieli dostać się do Rosji, lecz im się to nie udało. Rodzina rozdzieliła się i wraz z matką trafiła do Chełmna. Opisuje tam pogrom na Żydach, który odbył się po wycofaniu się z miasta wojsk radzieckich.

Po licznych przeprowadzkach wraca z obojgiem rodziców na Śląsk. Tam zostają zmuszeni do zamieszkania w getcie w Sosnowcu. Pozostają tam do 1943 roku, kiedy w przeddzień planowanej likwidacji starają się opuścić getto. W wyniku denuncjacji bojownika planującego zamach na siedzibę gestapo zabity zostaje ojciec Autorki.

W grudniu tego samego roku wraz z matką trafia do Auschwitz. Udaje im się przejść selekcję i trafiają do Birkenau. Autorka wspomnienia dostaje numer 72154. Wspomnienia pierwszych dni spędzonych przez nią w obozie przepełnione są strachem i bólem. Opisuje ona swoje obrzydzenie wychudzonymi kobietami, które tam zastała.

W dalszej części opisuje kolejne selekcje podczas których trzykrotnie trafiała na doktora Mengele, który za każdym razem uznawał ją za nieprzydatną do pracy, lecz za każdym razem udawało jej się zostać przy życiu.

Pojawia się wspomnienie jej przyjaciółki Rutki. Autorka opisuje ją jako wyjątkowo ładną dziewczynę. Przyjaciółka jednak zachorowała na cholerę i Zofia Minc sama została zmuszona zawieźć ją taczką do krematorium. W dalszej części wspomina, że mimo swojego młodego wieku (miała 15 lat) została przydzielona do rozbierania ciał zabitych i wyrywania im złotych zębów.

Pojawia się również opis szału w jaki wpada Autorka po tym, jak się dowiaduje, że jej matka zachorowała na tyfus. W szale zabija ona podblokową za co spędza 18 karnych godzin w izolatce.

W dalszej części pojawia się opis jak Autorka podstępem załatwia matce pracę ze sobą w lepszych warunkach. Pojawia się też opis codziennej drogi do pracy – fabryki amunicji.

Kiedy okazuje się, że Zofia Minc jest w dobrych układach z jednym z kapo jedna ze strażniczek za kare ścina jej włosy.

W dalszej części Autorka opisuje swoje przeżycia związane z wiadomością, że jej matce trzeba amputować stopę. Sama zaczyna chorować na defteryt i wkrótce trafia na blok 25 zwany blokiem śmierci. Spotyka tam matkę, którą określa mianem „wybrakowanej”. Opisuje swoją radość związaną ze świadomością, że wspólnie umrą. Autorka wspomina też jedną ze współwięźniarek określając ją słowami: „była tak piękna, że nawet SS-man każdy oglądał się za nią i tak pięknie śpiewała, że ludziom zapierało dech w piersiach. Pisze o niej Szmarglewska w Dymy nad Birkenau”. Chwilę później pojawia się opis jak Autorka trafia do komory gazowej, lecz w ostatnim momencie, sama nie wie czemu, jeden ze strażników wyciąga ją stamtąd. Opisuje jak zajrzała przez okienko w drzwiach komory gazowej i zobaczyła żegnającą się z nią matkę.

W dalszej części opisuje jak została przeniesiona do części obozu, w której był blok doświadczalny, lecz nie wspomina, czy dokonywano na niej eksperymentów medycznych.

Opisuje ewakuację obozu i kolejne marsze śmierci do kolejnych obozów. Po dwóch miesiącach „ciągłej wędrówki” udało jej się uciec i po dwóch dniach tułaczki trafiła do strefy amerykańskiej. Tam zabrano ją do szpitala. Pod koniec relacji pojawia się informacja, że jeden z lekarzy chciał ją adoptować, lecz zdecydowała się na powrót do Polski wiedząc, że żadnej rodziny już tam nie ma. 20 maja 1945 roku dotarła do domu dziecka w Chorzowie.