publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Marii Łoskowicz-Paszkowicz

Spisane po II wojnie światowej wspomnienia Marii Łoskowicz-Paszkowicz zostały podzielone na trzy rozdziały, które obejmują okres dzieciństwa, lat szkolnych oraz II wojny światowej, a dokładniej – ich fragmenty. Pierwszy rozdział to pełen nostalgii powrót pamięcią do rodzinnego domu i dzieciństwa spędzonego na wsi nad morzem Bałtyckim, koło Lipawy na Łotwie. Autorka wspomina beztroskie i szczęśliwe czasy życia rodzinnego w idyllicznej scenerii nadmorskiej wsi, które kończy opuszczenie domu rodzinnego i przeprowadzka do Lipawy w celu rozpoczęcia nauki w miejscowym gimnazjum. Latom szkolnym poświęcony został następny rozdział wspomnień, obejmujący okres w Lipawie oraz w Humaniu na Ukrainie, dokąd autorka przeniosła się po wybuchu I wojny światowej. Łoskowicz-Paszkowicz obszernie opisała aktywność polskiej organizacji w Humaniu – tajnego towarzystwa Oświata, którego głównym celem było krzewienie świadomości narodowej, zwłaszcza wśród młodzieży polskiej. Podkreślała rolę i wpływ Oświaty na społeczność polską w Humaniu, opisała również swój udział w pracach Korporacji Młodzieży Uczniowskiej, tajnej młodzieżowej organizacji, która powstała na gruncie działalności Oświaty. Wskazała również na istnienie różnic ideologicznych pomiędzy harcerstwem a Korporacją Uczniowską. Łoskowicz wspominała osoby, z którymi współpracowała w Korporacji Uczniowskiej – wśród nich dwie przyjaciółki: Jankę Jasińską i Ninę Grudzińską. Autorka napomknęła również o znajomości z  Aleksandrem Kamińskim, którą zawarli w Humaniu, jednak ten wątek nie został rozwinięty. Łoskowicz-Paszkowicz zaznaczyła jedynie lakonicznie, że o Kamińskim dużo już napisano i z pewnością dużo jeszcze zostanie napisane. Dokument zamyka rozdział trzeci, w którym autorka zapisała wybrane przeżycia wojenne. Pierwsze dotyczy września 1939 r., drugie – powstania warszawskiego. Wspomniała w nim dom przy ul. Czerniakowskiej 150 oraz walki powstańcze z udziałem dzieci.

 

Miejsce powstania: 
Warszawa
Opis fizyczny: 
38 k.; il. ; 29,6 cm.
Postać: 
inne
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
Zbiór zinwentaryzowany, z założenia udostępniany jest mikrofilm. W Dziale Rękopisów ZNiO możliwość otrzymania oryginału do wglądu w celach badawczych, po złożeniu pisma rekomendującego z uczelni/projektu badawczego etc.
Data powstania: 
1975
Stan zachowania: 
bardzo dobry
Sygnatura: 
15518/II, mf 9870
Uwagi: 
Tytuł nadany przez redakcję Archiwum Kobiet. Maszynopis w formie czystopisu. Na ostatniej karcie wspomnień podpis autorki (długopis, tusz zielono-niebieski). Kartki oprawione przez ZNiO (oryginalnie luźne kartki zostały podklejone grzbietem strony, każda z osobna, całość złączona okładką). Do tekstu dołączony wycinek z Życia Warszawy z ilustracją domu przy ul. Czerniakowskiej.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Osoba, której dotyczy treść: 
Główne tematy: 
dziecięce lata, tajne nauczanie, powstanie warszawskie, dzieci w powstaniu
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1900 do 1945
Nośnik informacji: 
papier
mikrofilm
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia