publikacje

Wróć do listy

Z tej ziemi…, cz. 2

Drugi tom wspomnień Izabelli Krańskiej rozpoczyna się w dniu wyzwolenia zamieszkanej przez nią i rodzinę części miasta przez wojska polsko-sowieckie w styczniu 1945 r. Sytuacja panująca w mieście, bezpośrednio po usunięciu z niego załogi niemieckiej, była niezwykle trudna ze względu na okradanie mieszkań i sklepów przez ludność polską, stosunki pomiędzy volksdeutschami a osobami, które nie podpisały listy narodowościowej, oraz relacje pomiędzy cywilami a żołnierzami. Autorka z rozżaleniem pisze o wielu rodzinach współpracujących wcześniej z Niemcami, które po zmianie władz nadal znajdowały się w pomyślnej sytuacji – wykorzystując zgromadzony w czasie wojny majątek, bez trudu organizowały wygodne życie – wedle opinii Krańskiej  – w formującej się komunistycznej Polsce. Elżbieta (porte-parole Krańskiej) w warunkach tużpowojennych miała trudności ze znalezieniem pracy. Ze względu na ciężki stan zdrowia, dodatkowo pogorszony tragicznymi warunkami okupacyjnymi, starała się o posadę sekretarki, jednak braki kadrowe spowodowały, że pierwsze miesiące 1945 r. przepracowała m.in. w szpitalu polowym i jako żołnierka, zmobilizowana do wojska polskiego oraz zatrudniona w wydziale propagandy.

W dalszej części Krańska wspomina o niespodziewanej pracy Elżbiety w wojskowo zorganizowanym wydziale o fikcyjnej nazwie, w którym dopatrywać się można aluzji do Urzędu Bezpieczeństwa (inwigilacja Elżbiety i rodziny, siłowe przenosiny z innego miejsca pracy), a także daje okolicznościowe obrazki z codziennego życia w powojennej Polsce – próby łączenia pracy i kontynuowania przerwanej przez wojnę edukacji, problemy z zakwaterowaniem, przeludnienia mieszkań, sąsiedzkie konflikty czy poszukiwania zaginionych członków rodziny. Wspomina również relacje Elżbiety z dowódcą jednostki, w której pracowała – żonatym oficerem. Z wzajemnością zakochał się on w młodej maszynistce, nie chciał jednak ranić żony i niszczyć swojego małżeństwa. Ostatnie kilkadziesiąt kart opowieści wypełniają osobiste tragedie autorki i jej rodziny – gwałt na niej, dokonany przez niedoszłego męża, niechciana ciąża siostry, zakończona nielegalną aborcją i zrujnowanym zdrowiem, wreszcie ciężka choroba i śmierć matki Anieli, kończąca wspomnienia.

Autor/Autorka: 
Inny tytuł: 
Na tym najlepszym ze światów
Miejsce powstania: 
Poznań
Opis fizyczny: 
356 k. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1998
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
3000/2
Uwagi: 
Liczne skreślenia długopisem, dopiski i poprawki; pozaginane rogi kart. Do wielu kart doklejone fragmenty nowszego maszynopisu (czasami oryginalny tekst zaklejony całkowicie). Narracja chaotyczna i urywająca się. Na prośbę autorki wspomnienia były zastrzeżone do 2003 r. Narracja beletryzowana, osoby w pamiętniku występują pod pseudonimami, częściowo zdekodowanymi przez samą Autorkę.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
PRL, stalinizm, praca zawodowa kobiet, życie codzienne w powojennej Polsce, romans z żonatym mężczyzną, stosunki społeczne, sytuacja kobiet po II wojnie światowej, przemoc seksualna, choroba, aborcja, pamiętnikarstwo
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1945 do 1955
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia
Tytuł ujednolicony dla pamiętnika: