publikacje

Wróć do listy

Dzienniki (t. 42)

Dziennik zaczyna się w styczniu 1935 r. Żółtowscy jadą do Siedlisk, do majątku Sapiehów. Autorka jednocześnie relacjonuje wcześniejsze wydarzenia, związane z pobytem w Warszawie i Bolcienikach, gdzie spędzili święta Bożego Narodzenia 1934 r.

Gdy docierają do Siedlisk, diarystka opisuje tamtejszy dom i jego mieszkańców. Wspomina niedawno zmarłego Pawła Sapiehę. Dużo miejsca poświęca też żonie jego syna (Pawła Marii Sapiehy), Virgilii Peterson-Sapiesze: „Myśli nasze, wrażenia i rozmowy na osobności z Adamem kręciły się dookołoa osoby Gilly – żony Pawła, jej wdzięku i jej inteligencji. Paweł często cyniczny i podrażniony dawniej, zmiękł i złagodniał w szczęściu, a od czasu mojego zakochania się w Adamie, nie spotkałam osoby tak zakochanej i tak żyjącej miłością jak Gilly – odrazu poczułam sympatję dla młodej kobiety nie kryjącej swego uczucia, uczciwej w niem i prostej, bez nieznośnych u nas skrytości i kaprysów” (k. 18). Z Gilly dyskutują na tematy dotyczące sztuki i literatury, autorka stwierdza, że mają ze sobą dużo wspólnego. Podczas pobytu w Siedliskach organizowane jest polowanie i różne rozrywki towarzyskie.

W lutym do Żółtowskich dociera wiadomość o śmierci brata Adama, Tomasza, przebywającego w Nawojowej. Dowiadują się, że przyczyną nagłego zgonu było ciężkie zapalenie płuc. Jadą na pogrzeb do Niechanowa. Cała rodzina jest wstrząśnięta tym tragicznym wydarzeniem.

W drodze powrotnej zatrzymują się na kilka dni w warszawskim mieszkaniu Pawła i Anny Żółtowskich, pod ich nieobecność. Mąż Janiny bardzo przeżywa śmierć brata, żona jednak próbuje poprawić mu humor, zabierając do teatru i na spotkania ze znajomymi. Następnie autorka udaje się do Bolcienik, a Adam zostaje na parę dni w Warszawie, na posiedzeniu Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowego.

W Bolcienikach diarystka opisuje ciąg dalszy podróży po południowo-wschodniej Polsce. Relacjonuje m.in. wizytę w Krasiczynie, u Leona i Katarzyny Sapiehów. Wspomina o ich poparciu dla Hitlera: „Znaleźliśmy się więc nagle z Adamem jak w fortecy hitleryzmu. Leon pokazywał Adamowi dwie książki angielskie o niebezpieczeństwach, zagrażających białej rasie w trzech czwartych kuli ziemskiej. Niebezpieczeństwo żydowskie oceniał on w całej jego grozie i tylko niestety był przekonany, że Francja jest już krajem zjedzonym przez krew czarną i semitów. Kasia swą admirację dla Hitlera posunęła tak daleko, że nie wierzyła w jego pogaństwo oraz sprzeczność jego doktryny z nauką kościoła, przeciwnie, twierdziła, że Hitler kościół przekona o konieczności sterylizacji” (k. 70-71).

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
Siedliska, Niechanowo, Warszawa, Bolcieniki
Opis fizyczny: 
103 k. ; 35 cm.
Postać: 
zeszyt
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1935
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
Rps 10277 IV t. 42
Tytuł kolekcji: 
Archiwum rodzinne Żółtowskich
Uwagi: 
Pismo stosunkowo czytelne.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Osoba, której dotyczy treść: 
Główne tematy: 
Życie towarzyskie i rodzinne, kwestie polityczne i społeczne, antysemityzm, faszyzm.
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
1935
Nośnik informacji: 
papier
mikrofilm
Gatunek: 
dziennik/diariusz/zapiski osobiste