Ścibor-Rylska, Zofia

Urodzona w Berlinie, młodość spędziła w Poznaniu, gdzie uczęszczała do Gimnazjum Koedukacyjnego. Tam poznała swojego przyszłego męża, Janusza, za którego wyszła w 1940 r. Po wcieleniu Poznania do III Rzeszy zmuszona wraz z mężem do przeniesienia się do Warszawy. Tam jej mąż umarł z powodu choroby nowotworowej, a ona sama, biegle posługująca się językiem niemieckim oraz posiadająca znajomości w Berlinie, została zaprzysiężona przez Podziemie i wcielona do Wydziału Wywiadu Ofensywnego „Stragan” Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego Armii Krajowej. Pod fałszywym imieniem volksdeutschki, Marie Springer, przez kolejne lata podróżowała do Niemiec, gdzie m.in. zbierała informacje na temat obrony przeciwlotniczej największych miast Rzeszy, a także przemycała kartki żywnościowe dla polskich robotników przymusowych. Najbardziej spektakularnym sukcesem Zofii było zdobycie i przekazanie aliantom zachodnim informacji o największym okręcie Kriegsmarine, ukrytym wśród fiordów Norwegii – dzięki jego zniszczeniu możliwe stało się względnie bezpieczne uruchomienie szlaku zaopatrzeniowego dla ZSRR. W konspiracji poznała swojego drugiego męża, Jana Kochańskiego, ich związek trwał jednak krótko, zakończony aresztowaniem młodych małżonków przez gestapo i rozstrzelaniem Jana. Zofia zaś, będąc w zaawansowanej ciąży, uciekła z więzienia. Wzięła udział w powstaniu warszawskim, po 1945 r. przeniosła się do Gdańska, gdzie poznała Zbigniewa Ścibor-Rylskiego, którego poślubiła w 1948 r.