publikacje

Wróć do listy

Dzienniki (t. 9)

Tom dziewiąty dzienników Janiny Żółtowskiej stanowią notatki z lektur. Autorka czytała m.in. dzieła Marcela Foucaulta, Roberta Louisa Stevensona, Benjamina Constanta, Gastona Boissiera, Auguste’a Gratry'ego, Stendhala, Nietzschego, Charles'a Baudelaire’a, Jeana-Jacques'a Rousseau, Lwa Tołstoja. Analizowała utwory i zapisywała swoje refleksje na ich temat. W rozważaniach tych wyraźnie widoczne są poglądy autorki.

publikacje

Wróć do listy

Maria Krasińska do Eufrozyny Nowakowskiej, 11.03.1871

Maria Krasińska rozpoczyna list od wyjaśnienia, iż wiele spraw spowodowało opóźnienie w napisaniu odpowiedzi (lekcje angielskiego, śpiewu, fortepianu, rysunku i drobne sprawy domowe). Wspomina, że u niej wszyscy zdrowi, tylko brat Władzio okropnie męczy się z napisaniem broszury finansowej, w której wykrywa sposób nowy, nieuciążliwy, zapłacenia Prusom ogromnej kontrybucji nałożonej na Francję. Wspomina, że biedny wuj ciągle choruje w Krakowie, a doktor nie pozwala mu opuszczać pokoju przez następne kilka tygodni.

publikacje

Wróć do listy

Maria Krasińska do Eufrozyny Nowakowskiej, 1.01.1871

List Marii Krasińskiej do Eurfrozyny Nowakowskiej oraz karta z notatką – wypis z listu zrobiony przez osobę nieustaloną. W liście tym Maria Krasińska zwraca się do adresatki: Kochana Pani. Pisze podziękowania za otrzymany list. Wspomina o powrocie z podróży. Z okazji, iż jest to pierwszy dzień nowego roku, składa życzenia w imieniu matki, Władzia i swoim własnym.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik [Tryniszewskiej] Urszuli

Jest to sztambuch z lat szkolnych, należący do Urszuli Tryniszewskiej. Do pamiętnika wpisywały się dzieci i nauczycielki, życząc właścicielce dobrej przyszłości i prosząc o zachowanie pamięci o nich. Znaleźć w nim można również notki sygnowane podpisami członków rodziny, w tym brata właścicielki sztambucha – Janka: „Zachowaj piękny kwiat niewinności, a będziesz godną Chrystusa miłości” (Radawnica, 8 grudnia 1949 r., k. 2v), a także jej ciotki Stefki czy kuzynki Heli. W większości wpisy to cytaty z utworów poetyckich (m.in.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnieniowe zapiski Wandy Siwińskiej, z. 4

Pierwsza strona wydaje się spisem treści przedstawionych w zeszycie. Większość kwestii nie została w dokumencie poruszona, ale lista ta świadczy o zainteresowaniach metodycznych Wandy Siwińskiej i jej praktyce nauczycielskiej. Lista zagadnień prezentuje się następująco: 1. Fonetyka w szkole powszechnej. 2. Jak poprawiać zadania. 3. Metoda humanistyczna i przyrodnicza [brak treści]. 4. Kłopoty z rodzicami. 5. Jak sobie radzi nauczyciel [brak treści]. 6. Konferencje rejonowe [brak treści]. 7. Lekcje wzorowe. 8. Bić czy nie bić [brak treści]. 9. Zeszyty [brak treści]. 10.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnieniowe zapiski Wandy Siwińskiej, z. 2

Drugi zeszyt zapisków Wandy Siwińskiej rozpoczyna się od dokończenia zdania z zeszytu pierwszego: „Zdarzyło się raz, że wyczerpałam […] (z. 1, s. 84) […] zapas pomysłów, gdyż starałam się zawsze dawać uczniom na wypracowanie domowe tematy aktualne, zaczerpnięte z przeżyć lub rzeczywistych obserwacyj, bliskie młodzieży i aktualne” (z. 2, s. 1). W tej części wspomnień główny temat stanowią refleksje związane z pracą w różnych placówkach oświatowych. Brak tu dat dziennych. Porządek w tekście wydzielają poszczególne tytuły, np.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnieniowe zapiski Wandy Siwińskiej, z. 1

Pierwszy zeszyt pamiętnika Wandy Siwińskiej zawiera wspomnienia z lat dziecinnych, nastoletnich oraz wczesnej dorosłości. Autorka buduje je na bazie krótkich charakterystyk danej osoby, a następnie opisuje różne sceny z dzieciństwa. Odnotowuje z pamięci dialogi (domowe, studenckie). W tekście czasami wydzielone są części tematyczne: Studia, Uniwersytet lub Posada. Poza tym dokument nie jest ściśle uporządkowany – brak dat rocznych, ponadto Siwińska stosuje często retrospekcje i dygresje. Autorka spisała swoje życie z dłuższej perspektywy czasu.

publikacje

Wróć do listy

Opowiadania Katarzyny Smreczyńskiej

Zbiór zawiera rękopisy kilku opowiadań Katarzyny Smreczyńskiej: Pierwsze kroki, Prządki, Do dzieci... [z wędrówek z Krakowa], Wigilia św. Wojciecha, Dwie siostry, Głupi Kubuś, Całe życie utrapienie. Dotyczą one życia prostych ludzi na podhalańskiej wsi, wędrówek, podczas których prosi się o nocleg u obcych ludzi, opieki nad zwierzętami domowymi, przywołują czasy, gdy prządki odwiedzały po pracy domy na wsi, by snuć opowieści, i dotykają problemów życia na wsi: wiary, wierności, celebrowania świąt, biedy i ubóstwa.

 

publikacje

Wróć do listy

Artykuły publicystyczne o sprawach szkolnych z 1905 i 1906 roku

Zbiór publicystyki Marceliny Kulikowskiej, feministki, poetki i autorki artykułów prasowych, nauczycielki. Pierwszy tekst, Do Polaków w Galicji, z datą 16 lutego 1905 r., opisuje sytuację zaboru rosyjskiego. Jest skierowany do obywateli Galicji, którzy nie zdają sobie sprawy z codzienności mieszkańców Warszawy. Kulikowska wzywa do protestowania przeciwko służalczej postawie wobec Rosjan, Galicjanie mają protestować, żeby pokazać solidarność z Polakami z zaboru rosyjskiego. Publicystka pisze również o sprawie robotniczej, którą pragnie połączyć ze sprawą narodową.

publikacje

Wróć do listy

O instytucjach kulturalnych w Galicji; Uniwersytet Chłopski Polski

Publikacja składa się z kilku powiązanych ze sobą tekstów. Pierwszą część tworzy szkic referatu Marceliny Kulikowskiej wygłoszonego na wiecu w sprawie oświaty w marcu 1907 r. W artykule autorka mówi o założonym w 1898 r. Uniwersytecie Ludowym w Galicji. Pisze o demokratyzacji nauki, o inspirowaniu się szkolnictwem duńskim (i edukacją według teorii Mikołaja Grundtviga), o popularnych w Anglii i Stanach Zjednoczonych wykładach otwartych.

Strony