publikacje

Wróć do listy

Dziennik 28.01.1959 – 2.04.1960

W dzienniku z lat 1959–1960 Pogonowska kładzie ciężar swojej opowieści na pracy literackiej oraz swoich relacjach z innymi poetami. W przeciwieństwie do poprzedniego tomu w dzienniku można jednak znaleźć więcej przemyśleń na temat ustroju komunistycznego, który, zdaniem Pogonowskiej, całkowicie niszczy polskie społeczeństwo: „Kiedyś powiedziałam bon mot, że obecne czasy nauczyły nas klasowej nienawiści. Nas t.j. inteligencję. Jesteśmy pariasami w stosunku do każdej pomywaczki czy parobka” (k. 13r).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 1.01.1958 – 23.01.1959

Dziennik Anny Pogonowskiej z lat 1958–1959 niemal w całości poświęcony jest twórczości literackiej i relacjom autorki ze środowiskiem polskich pisarzy i poetów. Wątki związane z życiem rodzinnym diarystki są mniej liczne, występują niejako na drugim planie opowieści.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 11.11.1955 – 04.12.1956

Dziennik Anny Pogonowskiej z lat 1955–1956 prawie w całości poświęcony jest jej pracy twórczej oraz kontaktom ze środowiskiem literackim. Na dalszym planie pojawiają się wzmianki na temat życia wewnętrznego autorki oraz jej relacji z mężem i dziećmi. Spośród nich wyróżnić można wpisy, w których Pogonowska walczy z samą sobą o to, aby nie wdać się w żaden poważny romans i nie zniszczyć tym samym swojego małżeństwa. Innym przykładem są krótkie zapiski, w których ujawniają się ponure wizje przyszłości snute przez autorkę, która przewiduje zniszczenie świata przez III wojnę światową.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 13.06.1954 – 03.11.1955

W kolejnym tomie dzienników Anna Pogonowska skupia się przede wszystkim na notowaniu informacji na temat swojej pracy literackiej oraz relacji z innymi poetami i poetkami. Po raz kolejny pojawia się tu motyw przyjaźni autorki ze Zbigniewem Herbertem, która rekompensuje jej problemy w relacjach z mężem: „Obserwując powierzchownie wydaje się, że ja dobrze ubrana, otoczona rodziną, wyjeżdżająca do Zakopanego – jestem w o wiele szczęśliwszym położeniu niż on bez rodziny udręczony zarabianiem na chleb.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 26.11.1951 – 06.06.1954

Anna Pogonowska rozpoczyna pisanie swojego dziennika od próby uzasadnienia trzyletniej przerwy w prowadzeniu zapisków: „Po trzech latach milczenia zaczynam znów pisać pamiętnik. Dlaczego milczałam? Rozbicie mojego ja wzrosło tak niepomiernie, że przeżywałam wprost, a nawet nie wprost, a poprostu, patologiczne stany. Jedyną moją kotwicą, moją ostoją, była tęsknota do Boga od którego jestem zależna. Musiałam nauczyć się pogodzenia z utratą samej siebie” (z. 1, k. 1r). We wstępie autorka zapowiada także zmianę charakteru dziennika.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 03.04.1947 – 25.10.1948

We wstępie do kolejnego tomu swoich dzienników Anna Pogonowska zapowiada znaczącą zmianę tonu swoich zapisków – od teraz opis przeżyć wewnętrznych i uczuć autorki ma zostać zastąpiony przez opowieść o jej życiu literacko-zawodowym: „To nie będzie pamiętnik. W każdym razie nie w dawnym znaczeniu gdy osią wywnętrzania było moje uczuciowe ja. Chcę raczej opisywać swoje kontakty z ludźmi i intelektualistami. Mój rdzeń osobisty to już statyczny stan wiecznego wypompowywania sprawą Ż. Dlatego będę starała się pomijać tą stronę swego życia. Tak jakbym chciała pisać o oddychaniu. Zbyt nudne.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 15.04.1944 – 01.03.1945

W trzecim wojennym dzienniku Anna Pogonowska wiele miejsca poświęca otaczającej ją rzeczywistości i temu, jak wpływa ona na jej kondycję psychiczną. Zmęczona wieloletnią wojną i strachem, źle czuje się w zniszczonej, przygotowującej się do zrywu niepodległościowego Warszawie: „[...] widzę, że miasto jest szare, zrujnowane, wojenne. A ja jestem zmęczona. I dopiero oddycham, gdy się znajdę na Żoliborzu” (z. 1, s. 6).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 16.02.1943 – 02.04.1944

Drugi wojenny dziennik Anny Pogonowskiej wypełniony jest rozmyślaniami autorki nad przyszłością ojczyzny, Polaków i cywilizacji europejskiej. Diarystka nie zgadza się z tymi, którzy twierdzą, że cywilizacja europejska wyjdzie z wojny silniejsza, lepsza, bardziej humanitarna – na to jest jej zdaniem już za późno.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 29.09.1941 – 14.02.1943

Dominującym wątkiem dziennika są przeżycia wewnętrzne autorki, jej zmagania z samotnością oraz pragnienie znalezienia prawdziwej miłości. Wojenny chaos prawie w ogóle nie znajduje odzwierciedlenia w zapiskach diarystki. Pogonowska raz po raz powraca natomiast do swoich wyidealizowanych marzeń o miłości.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 9.03.1940 – 27.09.1941

Dziennik rozpoczyna się od informacji o wysiedleniu rodziny Pogonowskich z mieszkania w Łodzi i przesiedlenia jej do Generalnego Gubernatorstwa. Stare zeszyty, w których autorka wcześniej prowadziła dziennik, przepadły podczas przenosin: „Mam ci dzienniczku moc, moc do napisania, a najpierw to, że zaczynam pisać w nowym brulionie dlatego, że wszystkie stare dzienniczki schowałam, gdyż niewygodnie i niebezpiecznie byłoby nosić się z tyloma brulionami” (k. 3r). Choć autorka ciężko zniosła przymusową wyprowadzkę, jest z niej mimo wszystko dumna.

Strony