Dzienniki (t. 23)
W sierpniu 1924 r. Janina jedzie z Adamem do Mołodowa, gdzie odwiedzają Skirmuntów. Potem wracają do Bolcienik, autorka zajmuje się głównie pisaniem powieści. Jej mąż dogląda majątku w Koreliczach. Rozwija się też gospodarstwo rybne, jednak rodzina obawia się dalszych reform i opodatkowania, dlatego sytuacja finansowa jest niepewna. We wrześniu Adam wyjeżdża do Warszawy i Poznania, a autorka zostaje jeszcze w rodzinnych stronach. Jesienią okazuje się, że planowany dochód z nowego przedsiębiorstwa przepadł, ponieważ część ryb padła z powodu niedoborów świeżej wody. Matka diarystki ma problemy ze zdrowiem – jest osłabiona i cierpi na „kurcze sercowe”. Lekarz orzeka, że jej stan spowodowany jest jednak nie problemami z sercem, tylko rozchwianiem emocjonalnym i że powinna odpocząć od codziennych niepokojów. Pojawiają się także problemy z dokumentacją podatkową i wynikające z tego nieprzyjemne dla autorki starcie z urzędnikiem podatkowym, który jej zdaniem oszukał ją. Sytuacja ta wywołuje w niej frustrację i złość na panujący w kraju nowy system. Żywi niechęć do rządu, którego polityka ma doprowadzić według niej do zniszczenia ziemiaństwa, a tym samym trzonu polskości.
W Bolcienikach omawiana jest też sprawa córki Dziuni (Jadwigi Łopacińskiej), Tekli, która przebywając w majątku w Wołkiszkach nawiązała bliski kontakt z żonatym dziedzicem majątku (Michałem), który zalecał się do niej. Rodzina jest zbulwersowana tym zachowaniem i obawia się, żeby sprawa nie wyszła na jaw.
Pod koniec grudnia Janina razem z matką jedzie do Warszawy, a następnie do Poznania. Adam Żółtowski w tym czasie ze względu na kłopoty ze zdrowiem, udaje się na kurację do Zakopanego. W styczniu 1925 r. przychodzi wiadomość o nagłej śmierci wuja Rucia – Hieronima Kieniewicza. Wkrótce okazuje się, że popełnił on samobójstwo. Diarystka notuje przebieg wydarzeń, opisany jej przez rodzinę. Parę dni przed odebraniem sobie życia wuj Janiny zaczął znowu wspominać o rozwodzie. Wtedy wybuchła awantura z Adelą, do której przyłączyła się też jej siostra, Zofia (zwana Sofinetą), obrzucając Hieronima obelgami. W rezultacie Hieronim „widząc stan Leli, przeląkł się powrotu dla niej jej choroby, więc ukląkł i zaczął przysięgać, że jej żywym nie opuści. Nazajutrz, w czasie spokojniejszej rozmowy Lela mu powiedziała, że woli ażeby umarł, niż żeby się rozwodził, bo za umarłego będzie się modliła. Wujaszek otwarcie i szczerze zaczął mówić o samobójstwie. Horwattowie twierdzili, że to jest szantaż z jego strony, ażeby wymusić rozwód na Leli. Tonio może myślał, że w tem tkwi pewna teatralność. Niby próbowano chować broń, lecz Wujaszek tak się rozgniewał, że tych prób zaniechano, służba była przestrzeżona, Lela i Dziunia kolejno wychodziły tylko z domu, Tekla widziała co się przygotowuje, ale nikt w prawdę faktu nie wierzył” (k. 45). W feralnym dniu jednak wszyscy byli w domu, a Hieronim przebywał w saloniku, skąd kilkukrotnie wołał swoją żonę, która nie reagowała. Po kolejnym wołaniu „prawie równocześnie padł strzał, ale cichy. Wszyscy od stołu pobiegli do saloniku – Lela ze szkaplerzem, czy krucyfiksem, krzycząc, »czy żałujesz za grzechy?«. Nikt nie przypuszczał że Wujaszek tak celnie mierzył – i każdy sądząc że strzeli sobie w skroń cieszył się że głowa niema rany” (k. 45). Śmierć nastąpiła od razu, a rodzina starała się zatuszować faktyczną przyczynę zgonu, zeznając przed policją, że był to wypadek.
W lutym do Poznania przyjeżdża Adam. Wkrótce Żółtowskich odwiedza Tekla, która przebywa na co dzień w Pniewach, w szkole prowadzonej przez Urszulę Ledóchowską. Wspólnie z diarystką odbywają liczne spotkania towarzyskie. Autorka opisuje spotkania, które odbywają się w gronie wielkopolskiego ziemiaństwa (m.in. Żychlińscy, Chłapowscy, Jackowscy, Szułdrzyński) i polityków (szczególnie ważną rolę odgrywa Dmowski). Spotyka się też z Urszulą Ledóchowską, która robi na niej wrażenie surowej i zasadniczej.
Żółtowska publikuje artykuły w magazynie literackim i szuka wydawcy dla swojej powieści, zatytułowanej „Ballada”. W końcu zaczyna ona być publikowana w odcinkach w „Dniu Polskim”.
Dużo miejsca zajmują również rozważania dotyczące aktualnej polityki oraz opisy licznych spotkań i podróży po majątkach wielkopolskich.
W czerwcu diarystka jedzie do Warszawy, podczas gdy jej mąż przebywa na Litwie, zajmując się sprawami gospodarstwa rybnego. Potem spotyka się z żoną w Warszawie. Diarystka spotyka się z Magdą Kieniewicz i rozmawiają o sytuacji rodzinnej, m.in. problemach z wychowaniem Tekli, która według nich „nie ma żadnych zasad i charakter nad wyraz trudny” (k. 114) oraz że szkodliwy wpływ wywiera na nią ciotka Lela. Potem spotyka się z resztą rodziny, w której panuje napięta atmosfera.
Pod koniec czerwca autorka udaje się do Bolcienik. Z matką odwiedza p. Trypolską; rozmawiają z zarządcą na temat gospodarstwa, które się stabilizuje. Rodzina obawia się jednak planowanej reformy rolnej, która może wprowadzić kolejne problemy. Potem do Bolcienik przyjeżdża Adam, który zaangażowany był w Warszawie w tworzenie Stronnictwa Chrześcijańsko-Narodowego. Żółtowscy załatwiają też sprawy urzędowe: przepisanie majątku w Bolcienikach na własność Janiny. Wkrótce dowiadują się o wejściu w życie niekorzystnej z ich perspektywy ustawy o reformie rolnej, co wywołuje kolejne niepokoje.