Związek Nauczycielstwa Polskiego

Związek Nauczycielstwa Polskiego  (ZNP)- związek zawodowy pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki w Polsce, należy do OPZZ. Początki organizowania się polskich nauczycieli przypadają na  1 października 1905, kiedy odbył sie zjazd nauczycieli w Pilaszkowie koło Łowicza, na którym powołano Związek Nauczycieli Ludowych gromadzący ponad tysiąc osób. Członkowie Związku spotkał się z represjami ze strony władz carskich ze względu na zobowiązanie do nauczania dzieci w duchu polskości.  Pozostałych po prześladowaniach nauczycieli wchłonął  utworzony w grudniu 1905 roku Polski Związek Nauczycielski (PZN). W tym samym dniu powstało także Stowarzyszenie Nauczycielstwa Polskiego (SNP)  skupiające nauczycieli prywatnych szkół średnich. Także w grudniu 1905 roku powstał w Krakowie Krajowy Związek Nauczycielstwa Ludowego w Galicji.  Po 1917 roku powstawały kolejne organizacje zrzeszające nauczycieli, m. in.  na terenie zaboru pruskiego, a także we Lwowie i Przemyślu. W styczniu 1919 roku powstał Związek Zawodowy Polskiego Nauczycielstwa Szkół Średnich, a w kwietniu tego roku Związek Zawodowy Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych. W lipcu 1930 roku na wspólnym zjeździe obydwa związki połączyły się tworząc działający do dziś Związek Nauczycielstwa Polskiego.  Po wybuchu II wojny światowej ZNP zostaje zdelegalizowany przez władze okupacyjne, jednak już w październiku 1939 roku zaczyna działać w podziemiu pod nazwą Tajna Organizacja Nauczycielska (TON), organizując tajne nauczanie. Przywrócenie działalności ZNP nastąpiło 28 marca 1945 roku (było zawieszone jeszcze w stanie wojennym w 1981 roku). Działalność Związku skupia się na zapewnieniu  właściwych warunków pracy i wysokiego poziomu kadry nauczycielskiej. Obecnie ZNP składa się z okręgów wojewódzkich, oddziałów w ramach powiatów i gmin i ognisk w poszczególnych placówkach oświatowych. W ramach Związku działają różne sekcje zawodowe dostosowane do specyfiki różnych poziomów nauczania. Siedziba  Centrali ZNP znajduje się w Warszawie przy ulicy Smulikowskiego.