publikacje

Wróć do listy

Odpowiedź na kwestionariusz

Jadwiga Marcinowska urodziła się 28 X 1872 r. w Bialicy na Białej Rusi (gub. Motylowska, pow. Homelski). Początkowo uczyła się w domu na wsi, potem w Wilnie – pobierała lekcje prywatne, ponieważ rodzice nie chcieli posyłać jej do rosyjskiej szkoły. W 1891 r. osiada z rodzicami i rodzeństwem w Janowicach (gub. Radomska, pow. Kamieniecki). Jeszcze będąc dzieckiem uczyła polskie dzieci folwarczne, a w Janowicach całkowicie oddała się tajnemu nauczaniu służby i młodzieży wiejskiej. W tym czasie uzyskała maturę w męskim gimnazjum w Radomiu.
W 1986 r przebywa w Warszawie studiując literaturę pod kierunkiem prof. Piotra Chmielowskiego, a następnie zachęcona przez Elizę Orzeszkową, zaczyna pisać. W latach 1898-99 studiuje w  Krakowie (Uniwersytet Jagielloński), a w latach 1900-01 w Paryżu. Wyrosła w tradycjach powstańczych, przesiąkła gorącym patriotyzmem, marzy o odzyskaniu niepodległości, czemu daje wyraz w swej twórczości literackiej, m.in. w powieściach: „Vox Clamantis”, „Anima mundi”, „Chrzciciel”, „Z lądów i mórz”; dramatach: „Bajka”, „W domu naszym”, „Bolesław Chrobry”, „Twórcy”, „Jak ptak”; poematach: „Tęsknota hetmana”, „Pieśni gryzące”; a także w licznych wierszach i artykułach.
Marcinowska poza działalnością społeczną, której oddaje się od najmłodszych lat, była także czynna politycznie. Początkowo była związana z Narodową Demokracją. Gdy wraca do kraju po pobycie w Paryżu, bierze czynny udział w pracach tajnego Towarzystwa Oświaty Narodowej i Ligi Narodowej – kolportuje „Polaka” i „Przegląd Wszechpolski”. Za tę działalność zostaje w 1902 r. aresztowana i spędza 3 miesiące w więzieniu. Po wyjściu z więzienia, pomimo dozoru policyjnego, kontynuuje działalność konspiracyjną (kolportaż, agitacja, uświadamianie narodowe). W 1905 r. porzuca Narodową Demokrację, ale nadal organizuje tajne kursy i zebrania. Działalność ta zostaje zalegalizowana pod firmą p. Wołowskiej. W jej ramach przygotowywano nauczycielki do tajnego nauczania. W tym czasie uzyskuje nagrodę w konkursie „Sfinksa” za poemat „Tęsknota Hetmana”.
W 1907 r. odbyła kilkutygodniową podróż do Grecji, a w 1909 r. dłuższą, do Egiptu i Palestyny. Lata 1911 i 1912 spędza w Indiach, gdzie poznaje sanskryt i źródła hinduskiej myśli religijnej. W 1913 wraca do kraju. Po utworzeniu P.O.W., wstępuje w jej szeregi i w czasie wojny pracuje w jej oddziałach lotnych w Warszawie i Lublinie. Razem z Izabelą Moszczeńską tworzy w 1913 r. Ligę Kobiet Pogotowia Wojennego, której jest przewodniczącą do 1918. Jako przedstawicielka Ligi Kobiet wchodzi w skład Zarządu Centralnego Komitetu Narodowego. Redaguje pisma „Polska Ludowa”, „Sprawa Polska” i „ Na posterunku”, jest autorką szeregu artykułów i odezw. Jej prace nacechowane  myślą wybitnie niepodległościową przysparzają jej kłopotów ze strony cenzury austriackiej. W 1916 zostaje odznaczona odznaką „Za wierną służbę”.
W 1920 r. pisze pod pseudonimem „Pereświt” broszurkę „Buduje się Polska nowa”, wydaną przez sekcję oświaty i kultury Ministerstwa Wojskowego. W tym czasie przygotowuje poważniejszą pracę literacką o charakterze filozoficznym, p.t. „Wartości twórcze polskiej myśli religijnej”. W 1922 wyjeżdża do Stanów Zjednoczonych, przebywa początkowo w Chicago, potem w Nowym Jorku, a następnie przenosi się do Kalifornii. Współpracowała z pismami polskimi: „Dziennik Ludowy” i „Nowy Świat”.

Autor/Autorka: 
Organizacja/Partia: 
Miejsce powstania: 
Los Angeles
Opis fizyczny: 
rps. 3+1 k., poszyte; 35 cm
Postać: 
oprawa zeszytowa
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
tak
Data powstania: 
2026
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
57/II/177
Tytuł kolekcji: 
Liga Kobiet Polskich
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
inne