publikacje

Wróć do listy

Wiersze i tłumaczenia z fragmentów dziennika [Eilėraščiai ir vertimai su dienoraščio intarpais]

Rekord stanowi zbiór zapisków pisarki . W ich zakres wchodzą wiersze ze skreśleniami i luźne notatki. Do zeszytu dołączone zostały również maszynopisy – tłumaczenia na język rosyjski. Nigdzie jednak nie ma informacji o tym, czy sama autorka jest twórczynią owych tłumaczeń. Interesującym fragmentem zapisków są zbiory piosenek: każda z nich posiada tytuł: Daina apie... [Piosenka o...]. Część z nich posiada swoją kopię maszynową.

publikacje

Wróć do listy

Zeszyt Salomėi Bačinskaitė-Bučienė

Zeszyt zawiera różne zapiski z lat 1941-1945. Autorka odnotowuje w nim swoje wiersze, lecz nie tylko – można znaleźć bowiem również jej przemyślenia odnośnie sztuki Czechowa. Tematyka wierszy jest różnorodna; od wojennej (wierszem opisuje na przykład wejście wojsk litewskich do Polski), aż do bardzo prywatnej, która dotyczy trudu rozłąki i tęsknoty za mężem. Miłość nazywa autorka czekaniem. Druga strona zeszytu jest rodzajem notatnika. Znajduje się tam wiersz Pergalės kelias z licznymi poprawkami i skreśleniami.

publikacje

Wróć do listy

Na szalę zwycięstwa

Utwór przysłany na konkurs literacki „Dnia Polskiego” z 1936 r. Jest to zimowe opowiadanie o chłopcu przemierzającym drogę do ojczyzny. W fabułę wpleciono wiele opisów krajobrazów, są one napisane w poetyckim stylu. Bohatera utworu do powrotu zainspirowały opowiadania o kraju, które słyszał od wuja Macieja. Opowiadał on chłopcu o ojczyźnie, ale i o wojnie w taki sposób, że historie te wpływały na wyobraźnię chłopca. Wyobrażał on sobie siebie walczącego w okopach. Droga przez śnieg była dla bohatera wyjątkowo trudna.

publikacje

Wróć do listy

Jeden z pierwszych

Utwór przysłany na konkurs literacki „Dnia Polskiego” z 1936 r. Jest to opowiadanie napisane w duchu patriotycznym. Bohaterem jest młody chłopak mieszkający we wsi, w stodole. Tęskni za utraconą ojczyzną. Opowiadanie traktuje o tęsknocie chłopców za męskością. Pragną oni pójść na wojnę i walczyć o swoją ojczyznę. Imponują im „Panowie” – ładnie ubrani, bogaci i męscy. Bohater opowiadania marzy o tym by walczyć, by wypędzić wroga z ojczyzny (w żadnym momencie nie pojawia się informacja kto jest wrogiem i co rozumie on pod pojęciem ojczyzny).

publikacje

Wróć do listy

Mróz

Utwór przysłany na konkurs literacki „Dnia Polskiego” z 1936 roku. Jest to opowiadanie o relacji matki i córki. Córka niedawno straciła pracę, nie dostaje pensji za którą utrzymywała się zarówno ona jak i matka. Dodatkowo, matka jest ciężko chorą, niewstającą z łóżka osobą, która wymaga ciągłej opieki i kosztownych leków. Autorka przedstawia codzienność bohaterki. Opisuje ją jako zaradną osobę, starającą się utrzymać siebie i matkę. Kobieta podejmuje różne prace, lecz nie są w stanie zapewnić one niezbędnego do życia minimum.

publikacje

Wróć do listy

Nowelka pt. „Anka"

Jest to praca nadesłana na konkurs gazety „Dzień Polski” ogłoszonego w 1936 r. Nowelka o dziewczynie, która stara się na dwa dni przed wigilią rozwiązać trudne zadanie matematyczne. Zwraca się o pomoc do koleżanki, Wandy, która pomocy odmawia. Bohaterka jest tym na tyle rozczarowana, że zaczyna płakać. Sytuacja zmienia się, gdy do pokoju wchodzi ulubiona ciotka bohaterki i pomaga jej z trudnym zadaniem. Anka jest nowelką o trudnej przyjaźni dwóch dziewcząt. Rywalizują one ze sobą o względy i uwagę ciotki Malickiej. Zainteresowanie bohaterki ciotką jest bliskie fascynacji.

publikacje

Wróć do listy

Fragment dziennika Julii Borowej

Dziennik prowadzony w formie kalendarzyka, przy czym jego struktura sporządzona ręką autorki. Każde pole oznaczone w kolumnie datą dzienną opatrzone jest dodatkowymi informacjami, również wprowadzanymi w układzie kolumnowym. Kolumna oznaczona skrótem „l.” zawiera informację o listach wysłanych danego dnia, a kolumna z przypisanym skrótem „k.” – o kartach wysłanych danego dnia. Kolumna trzecia od lewej przeznaczona jest na datowanie (dzień i miesiąc), a czwarta dotyczy książek czytanych w danym dniu albo w ciągu kilku dni.

publikacje

Wróć do listy

Mały szmugler

Utwór Mały szmugler śpiewany przez Dianę Blumenfeld w getcie warszawskim. Pod piosenką znajduje się adnotacja: „Popularny wiersz Łazowertówny dajemy jako dokument wartości historycznej i psychologicznej. Wiersz charakteryzuje doskonale sytuację lokalną, przedstawia topografię [...] i odzwierciedla świat przeżyć dziecięcych”.

publikacje

Wróć do listy

Jan Brzeziński. Życie i praca

Tekst Marii Brzezińskiej jest próbą stworzenia biografii jej męża, Jana Brzezińskiego, artysty malarza i profesora warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Autorka koncentruje się na jego życiu i działalności pedagogicznej, wymienia pierwsze zlecenia komercyjne i sukcesy w międzynarodowych konkursach, a także opisuje artystyczne środowisko Warszawy. 

publikacje

Wróć do listy

Poezja obozowa: wiersze Wiesławy Grzegorzewskiej-Nowosławskiej

Zbiór wierszy o charakterze autobiograficznym, odnoszących się do wojennych losów autorki, która po pobycie na Pawiaku została przetransportowana na Majdanek. „Dla Krysi od Wiesi” to wspomnienie wieczornych rytuałów w baraku Pawiaczek. Autorka opisuje modlitwę odmawianą przez jedną z więźniarek, pieśń śpiewaną przez inną, wspólne przygotowywanie kolacji.

Strony