publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Zofii z Łączyńskich Macudzińskiej obejmujący okres od końca XIX w. do 1939 r.

Zofia z Łączyńskich Macudzińska w swoim pamiętniku spisała swoje losy oraz wspomnienia na temat rodziny, zarówno ze strony ojca, jak i matki. Przywołała dzieje ich rodów oraz historie związane z Hruszatycami – majątkiem Youngów. Rodzina ze strony matki autorki – Wandy Younga herbu de Lenie – pochodziła ze Szkocji, przybyła do Polski w XVI w. Ojciec autorki, Kazimierz Łączyński herbu Nałęcz, komendant VI Pułku Ułanów c.k. armii, z racji swej profesji często zmieniał miejsce pracy.

publikacje

Wróć do listy

Ostatni rok Domu Wychowawczo-Naukowego Sacré Coeur we Lwowie

Anna Mierzwińska opisuje swój pobyt w Domu Wychowawczo-Naukowym Sacré Coeur we Lwowie, gdzie ukończyła trzy klasy gimnazjum i potem ósmą klasę sowieckiej dziesięciolatki (1939/1940). Mieszkała we Lwowie w latach 1933–1944, do 1939 r. w domu oficerskim na ul. Gródeckiej, później na ul. Mączyńskiego. Jej ojciec do 1939 r. był dowódcą Żandarmerii Wojskowej we Lwowie, potem w Londynie. Do wybuchu II wojny światowej były to lata beztroskie. Szkoła prowadzona przez siostry zakonne cieszyła się dobrą opinią. Anna chodziła do klasy tzw. „Bananów”, która była bardzo zgrana.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o Justynie Wichlińskiej (1878–1964)

Wspomnienie Justyny Wichlińskiej, działaczki i aktywistki społecznej, spisane przez jej córkę – Annę z Wichlińskich Drecką. Wichlińska już jako młoda dziewczyna pracowała społecznie, m.in. ucząc języka polskiego dzieci robotników rolnych na tajnych kursach. Po ślubie nadal była aktywna na terenie ówczesnego powiatu inowrocławskiego oraz w samym Inowrocławiu, założyła Towarzystwo Kobiet Pracujących, którego członkiniami były żony i córki włościan oraz robotników rolnych. W późniejszych latach udało się jej m.in.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie o Irenie Targowskiej z Trzetrzewińskich (1858–1952)

Wspomnienie życia i działalności społecznej Ireny Targowskiej z Trzetrzewińskich to krótki opis jej najważniejszych aktywności, sporządzony przez Janinę Kolasińską. Autorka podkreśla obywatelską i społeczną działalność Targowskiej, nazywanej „Demokratką-Socjalistką” ze względu na szereg inicjatyw, którymi zasłużyła się dla Sandomierza i okolic – m.in. przyczyniła się do powstania kilku placówek oświatowych różnego stopnia i rodzaju, jak np.: Żeńskiej Szkoły Rolniczej, Szkoły Żeńskiej Filologicznej czy Męskiej Szkoły Rzemiosł.

publikacje

Wróć do listy

Historia maleńka taka. Pionierka. (Wspomnienie o roku 1915)

Wspomnienia zostały napisane bogatym, pełnym uniesień językiem i ukazują rok studiów Stanisławy Gauze. W początkowej części są to zapiski poświęcone studiom w Instytucie Handlowym w Petersburgu, autorka porusza tu m.in. kwestie egzaminów, kadry profesorskiej czy życia studenckiego. Przede wszystkim jednak treść dokumentu dotyczy praktyki statystycznej, wyjazdu i pobytu na wsi rosyjskiej, na terenach ówczesnej guberni twerskiej. Samą propozycję wyjazdu na płatną praktykę adresowano jedynie do wyróżniających się studentów.

publikacje

Wróć do listy

Dziewczęce lata. Wspomnienia z lat szkolnych w Kijowie przed I wojną światową

We wspomnieniach autorka przenosi się do czasów sprzed pierwszej wojny światowej, do lat szkolnych, które spędziła na pensji w Kijowie, uczęszczając do polskiej szkoły. Polskie Gimnazjum Żeńskie w Kijowie Wacławy Peretjatkowicz było pierwszą w tym mieście szkołą średnią dla Polek i ewenementem – Peretjatkowicz udało się uzyskać zgodę na jego powstanie i obecność języka polskiego w nauczaniu (jako nadobowiązkowego).

publikacje

Wróć do listy

Anna Podczarska: wspomnienia z okresu przedwojennego

Wspomnienia obejmują okres dzieciństwa oraz czas dorastania autorki, przypadający na lata przed II wojną światową. Podczarska, opisując osobiste przeżycia, zastosowała narrację trzecioosobową, dystansując się w ten sposób od własnych doświadczeń. W pierwszej części wspomnień występuje pod imieniem Wandzia i wraca pamięcią do lat wczesnoszkolnych, spędzonych w sierocińcu prowadzonym przez siostry zakonne na wsi w okolicach Łodzi. Trafiła do zakładu najpewniej z powodu biedy, wiadomo bowiem, że matka autorki jeszcze wtedy żyła.

publikacje

Wróć do listy

Krystyna Martin do Haliny i Wiktora Martinów, 1949–1952

Kolekcja listów Krystyny Martin (Kai) do rodziców. Dziewczynka przebywa w elitarnej szkole z internatem - St. Felix w Southwold (hrabstwo Suffolk). Listy dotyczą głównie spraw związanych ze szkołą. Większość z nich pisanych jest w roku szkolnym 1951/52, kiedy Kaja przygotowuje się do egzaminów maturalnych. Omawia z rodzicami przedmioty, jakie ma wybrać do zdawania, bo z tym wyborem wiąże się możliwość późniejszego studiowania na Uniwersytecie (opcje: Oxford, Cambridge, Londyn).

publikacje

Wróć do listy

Listy Kazimiery Żuławskiej do męża, Jerzego Żuławskiego, t.1.

Wiele listów, zebranych w tomie, zostało już w całości albo we fragmentach opublikowano w książce Juliusza Żuławskiego Z domu (Warszawa 1978), mimo tego zapoznanie się z całością korespondencji w sposób istotny poszerza wiedzę o autorce.

publikacje

Wróć do listy

Przeżyła koszmar syberyjskiej zsyłki

Autorka opisuje swoje życie, a w szczególności wywózkę na Syberię.

Urodziła się w 1925 r. w miejscowości Popioły, pow. Toruń. Ojciec był leśnikiem w lasach państwowych, w roku 1938 przeniósł się na Kresy, do miejscowości Zalutycze, również do lasów państwowych. Matka, z zawodu nauczycielka, zajmowała się dziećmi (5 córek i 2 synów).

Strony