publikacje

Wróć do listy

[Inc. „Mały, drewniany domek na uboczu...”]

Relacja reportażowa z odwiedzin u Olgi Małkowskiej 24 maja 1970 roku, w jej domu w Zakopanem, Małe Żywczańskie 17a, i kolejnych spotkań. O Małkowskiej: „Starsza pani, w świetnej formie fizyznej i umysłowej, kulturalna, sympatyczna, choć surowa. Twarz, choć już pobrużdżona, żywo przypomina tę z fotografii z młodych lat w wielkim harcerskim kapeluszu” (k. 7).

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia (notatki) z powstania warszawskiego 1944

Dziennik prowadzony od 1 sierpnia do 30 września 1944 r. jest szczegółową kroniką powstania warszawskiego. Notatki są pozbawione odniesień osobistych, mają formę lakonicznych zdań, często równoważników. Diarystka przyjmuje pozycję obserwatorki: codziennie odnotowuje informacje o bombardowaniach i nalotach, ofiarach, swoich dyżurach w schronie, życiu codziennym powstańczej Warszawy (trudności ze zdobyciem pożywienia, spotkane osoby, wygląd ulic). Oprócz dziennika w zbiorze znajduje się pamiętnikarska relacja dotycząca wybuchu powstania warszawskiego (k. 66–69).

publikacje

Wróć do listy

Dzienniczek (fragmenty)

Dziennik charakteryzuje się nieregularnością – pojawiają się nieliczne odniesienia do konkretnych elementów codzienności. Pod datowanymi notatkami kryją się właściwe dla wczesnej (przełomu XVIII i XIX w.) kobiecej diarystyki uwagi dotyczące charakteru człowieka, jego wad oraz refleksje na temat celowości życia.

publikacje

Wróć do listy

Trzy miesiące wygnania

Wspomnienia Stefanii Bądkowskiej dotyczą okresu po powstaniu warszawskim, kiedy ludność Warszawy po 6 października 1944 r. musiała opuścić Śródmieście lub została stamtąd usunięta przez Niemców.

publikacje

Wróć do listy

Jak odzyskiwaliśmy Ziemie Odzyskane

Autorka opisuje stosunki, jakie panowały na Warmii i Mazurach tuż po zakończeniu II wojny światowej. Robi to przede wszystkim na podstawie obserwacji zebranych podczas kilkumiesięcznego pobytu w tamtych stronach.

publikacje

Wróć do listy

Do mojej najdroższej rodziny. Pamiętniki z lat 1943–44

Odpis listu (właściwie nieregularnego dziennika) pisanego przez Janinę Pac-Pomarnacką do rodziny (najpewniej do siostry Zofii i jej dwóch córek, Janiny i Krystyny), zawierający opis okoliczności zsyłki do Kazachstanu (do tego momentu autorka wraca w notatce z 11 czerwca 1944 r., opisując przejazd przez wileńską ulicę Świętej Anny) i warunków życia w tamtejszym kołchozie. Oryginał miał zostać dostarczony do rodziny Pac-Pomarnackiej przez pielęgniarkę i kucharkę z Wołkowyska, pracujące w szpitalu, do którego trafiła autorka w kwietniu 1944 r.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik 1842–1859

Dziennik niezachowany w całości, zapiski (z wyraźnymi lukami) pochodzą z lat 1842–1843, 1847–1852, 1858–1859. Dokument ten mimo to jest ważnym źródłem do badania sytuacji kobiet w środowiskach emigrantów polskich we Francji po upadku powstania listopadowego. Autorka szczegółowo pisze o emigranckiej egzystencji: problemach finansowych, spotkaniach towarzyskich (początkowo unika wieczorów tanecznych, choć wyznaje, że sprawiłyby jej przyjemność). W swoich zapiskach zamieszcza detale codzienności: ceny, listy zakupów, tryb wychowywania dzieci.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Franciszki Brożek z pobytu w obozie na Majdanku

W swojej relacji z pobytu w obozie na Majdanku Franciszka Brożek informuje, że początkowo mieszkała na szóstym polu w barakach, w których w większości przebywały Żydówki. Po pewnym czasie przeniesiono ją na pierwsze pole, gdzie zajmowała się wyplataniem butów ze słomy, a później dołączyła do komanda ogrodowego. Mimo braku starań rodziny po pół roku zwolniono ją z obozu. Relacja jest napisana językiem prostym, świadczącym o podstawowym wykształceniu autorki.

publikacje

Wróć do listy

„Stasiukas“, „Tikslą“, „Žemesnėjė pakopoje“. Apsakymai. [Lietuvių ir lenkų kalbos. Mašinraštis.]

Rekord stanowią trzy opowiadania, których tytuły nie zostały przetłumaczone na język polski.

Opowiadania występują w dwóch wersjach językowych – litewskiej i polskiej. Polska wersja jest tłumaczeniem, często niedokładnym. Autorka w ciekawy sposób zapisuje to tłumaczenie – używając litewskich znaków (zapis przypomina bardziej nawet nie tłumaczenie, ile litewską transliterację polskich słów).

publikacje

Wróć do listy

„Be globos“, „Ne“. Apsakymai. [Lietuvių ir lenkų kalbos. Mašinraštis.]

Rekord stanowi zbiór dwóch opowiadań.

Oba występują w dwóch wersjach językowych – litewskiej i polskiej. Polska wersja jest tłumaczeniem, często niedokładnym. Autorka w ciekawy sposób zapisuje to tłumaczenie – używając litewskich znaków (zapis przypomina bardziej nawet nie tłumaczenie, ile litewską transliterację polskich słów).

Strony