publikacje

Wróć do listy

Ankieta Wanda Kiałka

Odpowiedzi Wandy Kiełki [Kiałki?] na 6 pytań ankietowych dotyczących życia w łagrze. Kiałka [Kiełka?], która przeżyła 20 lat katorgi w łagrze w Workucie, dość zwięźle opowiada o swoich doświadczeniach, emocjach, trudnościach i dziedzictwie życia na zesłaniu.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia z wakacji – druga połowa 1980 r.

Wspomnienia Mirosławy Pomiernej z wakacji w 1980 r. z wydarzeniami sierpniowymi w tle. Autorka – zapalona wędkarka – wraz z mężem spędzała urlop na podolsztyńskiej wsi. Zanotowała codzienne zdarzenia i czynności (razem z listą złowionych ryb wraz z wymiarami), w które wplotła doniesienia z trwających protestów – z oglądanego dziennika, przekazanych informacji, zasłyszanych plotek.

publikacje

Wróć do listy

Moje domownice

Tekst składa się z pięciu rozdziałów. Każdy zatytułowany jest imieniem służącej, o której jest mowa w danym rozdziale. Rozpoczynają go ogólne rozważania na temat roli służącej (nazywanej tu niefunkcjonującym już w języku polskim słowem „domownica”) w kontekście zmiany roli społecznej kobiety. 

publikacje

Wróć do listy

Listy Anny z Działyńskich Potockiej do Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej

Zbiór zawiera pięćdziesiąt trzy listy Anny Potockiej do siostry, Jadwigi Zamoyskiej. Na końcu dodatkowo znajdują się listy Anny do Antoniego Edwarda Odyńca, Fany de Villers, Julii Zaleskiej, arcybiskupa Mieczysława Ledóchowskiego (oraz kopia tego listu) i do NN. Korespondencja ma charakter bardzo osobisty, świadczący o bliskich relacjach Anny ze starszą siostrą. Stanowi zbiór informacji biograficznych dotyczących autorki i jej najbliższej rodziny. Ważnym wątkiem tej korespondencji jest troska Anny o zdrowie siostry, Cecylii Działyńskiej, która, począwszy od lat 60.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Antoniny Górskiej (zeszyt 12)

W ostatnim zeszycie pamiętników Antonina Górska napisała, że wczesne wdowieństwo zmusiło ją do wzięcia odpowiedzialności za siebie, stwierdza jednak, że najchętniej chciałaby być posłuszną, pomocną żoną i zdać się na męża. Opuściła majątek Kamienica, a jej plany działań na rzecz lokalnej społeczności nie powiodły się. Wyjechała do swojego domu w Poznaniu, gdzie zamieszkała z lokatorami, Ludwikiem Posadzy i jego żoną Stefanią (de domo Marczewską). Wspólnie mieszkali przez siedemnaście lat. Ceniła ich oboje, a szczególne podziwiała talent pedagogiczny Stefanii Posadzowej.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Antoniny Górskiej (zeszyt 5)

Antonina Górska wspomina, że po powrocie z Paryża zaczęła postrzegać Kraków jako prowincjonalny. Przeszkadzał jej brak anonimowości, która daje poczucie swobody. Autorka opisuje wrażenia związanie z mieszkaniem w Krakowie. Czuje do tego miasta sentyment, jednak krytykuje jego rozwój urbanistyczny, brak ciągłości estetycznej, niszczenie ogrodów i wycinanie drzew. Barwnie przedstawia życie kulturalne i naukowe, koncentrując się na najważniejszych „kołach towarzyskich”, zapisuje plotki i różne prywatne spostrzeżenia. Przypomina spór o obraz Łabędzie Józefa Pankiewicza.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik Stefanii de Laveaux z domu Borkowskiej /1844-1878/ pisany w Jaronowicach w dniach od 11 lipca do 31 grudnia 1861 r.

Dziennik obejmuje zapiski z sześciu miesięcy życia siedemnastoletniej panny, Stefanii Borkowskiej, w rodzinnym majątku autorki – Jaronowicach. Początkowo prowadzony jest regularnie, z czasem jednak traci na systematyczności, nad czym autorka ubolewa, tłumacząc przerwy w notowaniach brakiem czasu i nadmiarem obowiązków. Pisanie dziennika jest dla Borkowskiej prawdziwą przyjemnością i zbawienną przerwą w rutynie życia młodej szlachcianki. Opisuje w nim swoje codzienne zajęcia, przeczytane książki, rzadkie wyjazdy – m.in. do kościoła w Jędrzejowie – i odwiedzające jej rodzinny dom osoby.

publikacje

Wróć do listy

UNRRA

UNRRA to podzielone na cztery części opowiadanie opisujące realia życia w obozie dla dipisów (ang. displaced persons – osoby przemieszczone, w skrócie DPs) w miasteczku w Górnej Bawarii (z treści dokumentu można wnioskować, że chodzi najpewniej o miejscowość Landberg am Lech). Akcja rozgrywa się na przestrzeni kilkunastu miesięcy lat 1945 i 1946. Przedstawia życie dipisów w obozie z perspektywy jego mieszkanki, a zarazem pracownicy – byłej więźniarki Ravensbrück, która cały swój pobyt w obozie przepracowała w charakterze urzędniczki Unry, m.in. jako tłumaczka.

publikacje

Wróć do listy

Zapiski Eugenii Hemplowej

Pierwszy zeszyt: 4 kwietnia 1938 r. – 22 kwietnia 1938 r. Wpisy z drugiego zeszytu z datami: 28 grudnia 1945 r. – 10 lutego 1946 r., potem 23 listopada 1950 r. Dziennik Eugenii Hemplowej rozpoczyna się od wyjazdu do rodziny (przyjaciół?) do Świercz, gdzie autorka miała odbyć praktykę ogrodową. Dziennik ma charakter osobisty, prywatny. Diarystka pisze o stosunkach rodzinnych, spotkaniach z najbliższymi, ale również o dojmującej tęsknocie za domem i strachu przed podjęciem pracy zawodowej w ogrodnictwie. Smutek jest potęgowany złym samopoczuciem.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik 1939–1955

Początek – ostatnie dni sierpnia 1939. Jest to dziennik z nieregularnymi zapiskami, prowadzony aż do sierpnia 1955. Przerwy były spowodowane m.in. pobytem autorki w szpitalu (lato 1940). W ostatnich dniach sierpnia Zakopane się wyludnia: wyjeżdżają letnicy, za chwilę („gdy zrobi się gorąco”, k. 4v) wyjedzie klub inteligentów zakopiańskich, których nie darzy szacunkiem autorka; jej syn zamierza wstąpić do armii. Zostaną na miejscu starzy ludzie, tacy jak ona – przeczuwa.

Strony