Relacja Marii Rutkowskiej-Mierzejewskiej o udziale Edwarda Kowalczyka, ps. „Edward” w Powstaniu Warszawskim.

Edward Kowalczyk, ur. 7.03.1911 r. był zatrudniony od 1.08.1944 r. do 4.10.1944 r. w Wojskowych Zakładach Wydawniczych jako kolporter prasy powstańczej. Ósmego dnia Powstania, w czasie przenoszenia prasy w rejonie pl. Grzybowskiego, został ranny w lewe udo. Po dwudniowym pobycie w powstańczym szpitalu polowym (przy ul Boduena 4) powrócił do swych obowiązków. Z powodu ponownego otworzenia się rany, był leczony przez sanitariat WZW do 4.10.1944 r.

Mierzejewska odpowiada na list Bartoszewskiej w sprawie uwag do książki Michała Wojewódzkiego „W tajnych drukarniach Warszawy 1939-1944”, w którym Bartoszewska poprosiła ją o wyrażenie zgody na publikację jej uwag szczegółowych jako uzupełnienie recenzji książki, którą Mierzejewska już wcześniej napisała na jej prośbę, a która ma się ukazać w „Roczniku Warszawskim”.

List do Marii Rutkowskiej-Mierzejewskiej w sprawie uwag adresatki do książki Michała Wojewódzkiego „W tajnych drukarniach Warszawy 1939-1944”. Mierzejewska przesłała jej mężowi, Władysławowi Bartoszewskiemu szczegółowy wykaz błędów zawartych w.w. książce. Bartoszewska, jako zastępca redaktora naczelnego PIW, chciałaby zaproponować jej opublikowanie tych uwag w „Roczniku Warszawskim”, do którego Mierzejewska pisała recenzję książki. Omówiła tę sprawę z prof. Gieysztorem, redaktorem naczelnym „Rocznika” i on również jest za uzupełnieniem tej recenzji uwagami szczegółowymi.

Jest to odpowiedź na list Władysława Bartoszewskiego z dn. 27.12.1976 r [znajduje się w tej samej teczce], dotyczącym książki Michała Wojewódzkiego „W tajnych drukarniach Warszawy 1939-1944”. Bartoszewskiego interesuje sprawa tej książki ponieważ oboje z żoną w dużym stopniu przyczynili się do jej zamówienia i wydania. Wojewódzki zapewniał ich, że całość szczegółowo przekonsultował z Mierzejewską i jej bratem Jerzym Rutkowskim i że wszystkie ich uwagi uwzględnił. Tym bardziej zasmuciła go wiadomość, że tak się nie stało.

List Marii Mierzejewskiej do Michała Wojewódzkiego, autora książki p.t. „W tajnych drukarniach Warszawy 1939-1944 r.”, w czasie okupacji kierownika jednej z drukarń Tajnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych.

Maria Mierzejewska sporządziła notatkę z komentarzami na temat ludzi i zdarzeń związanych z Tajnymi Wojskowymi Zakładami Wydawniczymi. Znalazły się tu m.in. opisy zdjęć z okresu powstania warszawskiego (m.in. pluton Oddziału Osłonowego WZW, wnętrze warsztatu rusznikarskiego przy ul. Boduena 2). Są też wzmianki o uzbrojeniu Oddziału Osłonowego, a także o uzbrajaniu samych drukarzy.

Autorka skrótowo opisuje swój udział w Powstaniu Warszawskim, podczas którego pełniła funkcję komendantki drużyny sanitarnej bojowej. Drużyna składała się z 26 dziewcząt (6 patroli). Brała udział w następujących akcjach:

1. Osłona odwrotu powstańców z Woli (Akcja na Nodwache)
2. Akcja na ul. Granicznej
3. Kościół św. Krzyża
4. Ul. Smolna
5. Szpitalik na ul. Pięknej 3

Jadwiga Stopczyk opisała swoją działalność w Tajnych Wojskowych Zakładach Wydawniczych, w których pracowała jako łączniczka od początku stycznia 1941 r. do końca powstania warszawskiego, tj. do 4 października 1944 r. Nie składała przysięgi i nie używała pseudonimu. Podlegała bezpośrednio sekretarce TWZW, Marii Mierzejewskiej, pseud. „Janka”. Była przydzielona do dyspozycji głównego elektryka, inżyniera Bronisława Pstrągowskiego, pseud. „Sebastian”, a podczas powstania warszawskiego do dowództwa Wojskowych Zakładów Wydawniczych.

Dwa listy do Marii Rutkowskiej-Mierzejewskiej.

Zbiór kilku listów do Marii Rutkowskiej-Mierzejewskiej w sprawie męża autorki, Wacława Perzyny, ps. „Olek”, „Aleksander”, który w czasie okupacji hitlerowskiej był drukarzem w Tajnych Wojskowych Zakładach Wydawniczych (TWZW) w Warszawie.