publikacje

Wróć do listy

Dziennik: lipiec 1941 – sierpień 1942

Zapisy pojawiają się rzadziej, niż we wcześniejszych tomach, i nieregularnie – czasem dwa razy w miesiącu, ale są też dłuższe przerwy. Autorka wyjaśnia, że praca wypełniała jej całe dnie, nie zostawiając czasu na pisanie. 

Wspomina swój kilkudniowy pobyt na wsi, ale nie precyzuje, gdzie była. Miejsce określa słowem „raj” – tak kontrastowało z okupacyjną Warszawą. 

publikacje

Wróć do listy

W dniach Powstania Warszawskiego. Pamiętnik łączniczki

Tekst powstał wiosną 1947 r. Autorka wyjaśnia, że powstanie postrzega przede wszystkim na płaszczyźnie emocjonalnej, nie odczuwając potrzeby i nie posiadając możliwości krytycznej interpretacji faktów. Podkreśla, że wśród młodych uczestników zaangażowanie w walkę i zauroczenie nią były tak silne, że wykluczały chęć analizowania i oceniania wydarzeń. Nadmienia, że widzi obrazami, nie pamięta całych kolejnych dni – zapisuje fragmenty wspomnień, szczegóły, które „do dziś mam w oczach, są dla mnie wszystkie drogie” (s. 98).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: listopad – grudzień 1939

Tom rozpoczyna się 11 listopada 1939. Zapiski sporządzane są z różną częstotliwością – na ogół co dwa, trzy dni; czasem częściej. 

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: wrzesień – październik 1939

Autorka sporządza notatki prawie codziennie. Nie mogła pisać od 29 września do 9 października – przebywała wówczas na Noakowskiego w mieszkaniu znajomej.  

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: wrzesień 1939

Relacja dotyczy wydarzeń od 1 września, ale notatki na temat pierwszej połowy miesiąca zostały sporządzone później, od 14 września autorka pisze na bieżąco – zwykle codziennie – i uzupełnia zapisy dotyczące wcześniejszych dni. 

Rozpoczyna opisem atmosfery panującej w Warszawie podczas kampanii wrześniowej: kopanie rowów i alarmy, czekanie na wypowiedzenie wojny Niemcom przez Anglię. Dodaje, że oświadczenie Sławoja-Składkowskiego o wyjeździe rządu polskiego przyjęła z przykrością. 

publikacje

Wróć do listy

Exodus po klęsce Powstania Warszawskiego

Tekst został napisany z okazji dwudziestej piątej rocznicy powstania warszawskiego. Pamiętnikarka próbuje opisać, co oznaczało ono dla mieszkańców Warszawy będących cywilami. Na początek pochyla się nad tragedią mieszkańców miasta, którzy utracili – zgodnie z jej sformułowaniem – „cały dotychczasowy świat swej egzystencji”, ale trwali w wierze w zwycięstwo powstańców. Przedstawia zachowania warszawiaków, którzy ofiarnie ratowali palące się domy i gasili pożary. Zastanawia się: czy mieszkańcy stolicy nie byli męczennikami tak samo jak osoby katowane w obozach koncentracyjnych?

publikacje

Wróć do listy

Lwowska historia mojej rodziny

Bardzo lakoniczne wspomnienia Jadwigi – babci (prababci? – z treści nie wynika) Julii Sobkowicz, autorki pracy,  spisane w narracji pierwszoosobowej, w której Julia Sobkowicz swoim piórem oddaje głos bohaterce. Jadwiga – Jadzia, we wspomnieniach bardzo zwięźle opisuje spokojne dzieciństwo, naukę i lata wojny aż do czasu kiedy opuściła rodzinny Lwów i przeniosła się do Wrocławia. Dużo chętniej wraca pamięcią do miasta swojego dzieciństwa i młodości, wiele miejsca poświęcając na wymienienie jego największym – jej zdaniem – atrakcji.

publikacje

Wróć do listy

Droga do nieba pięknej kresowianki

 

Szymanek opisuje losy swojej prababci Anieli Pasławskiej, koncentrując się na przeżyciach bohaterki przypadających na lata przedwojenne i II wojny światowej. Fragmenty wspomnień Pasławskiej  dotyczą dzieciństwa spędzonego na Kresach w podlwowskiej wsi: m. in.  przebytej ciężkiej choroby, zabaw i obowiązków gospodarskich. Druga część obejmuje wojenne przeżycia Pasławskiej – z okresu, gdy mieszkała we Lwowie oraz po powrocie do rodzinnej miejscowości (wzmiankuje m. in. problem gwałtów w czasie wojny, zbrodnie niemieckie na cywilnej ludności).

publikacje

Wróć do listy

I jeszcze raz zobaczyć Lwów. Wspomnienia Stanisławy Śmigielskiej

Wspomnienia Stanisławy Śmigielskiej wysłuchane przez uczennice -  Joannę Wieruszewską i Justynę Majorkowską, które oddały głos swojej bohaterce i spisały jej opowieść z zachowaniem narracji pierwszoosobowej. Wspomnienia są spójnym, ciekawym i bogatym w szczegóły przekazem bohaterki, dotyczącym lat jej dzieciństwa i wczesnej młodości, spędzonych we Lwowie. Pomimo, iż opowiedziane z dystansu czasowego, wspomnienia żywo ukazują przedstawiane zdarzenia – są niezwykłą relacją obejmująca z jednej strony faktograficzne detale, z jednoczesnym oddaniem emocji im wówczas towarzyszącym.

publikacje

Wróć do listy

Stanisława Świca. Wspomnienia rodzinne (1915–2003)

Pamela Jagiełłowicz w krótkim wspomnieniu przybliża postać swojej prababki Stanisławy Świcy; opisuje m.in. jej rodzinę: ojca – Eliasza Bunia i matkę Marię Katarzynę z domu Korol oraz brata Władka oraz ich życie we Lwowie przed II wojną światową. W pracy znalazły się wzmianki na temat edukacji Stanisławy Świcy, małżeństwa, przymusowego przesiedlenia na tzw. Ziemie Zachodnie i powojennego życia we Wrocławiu, w którym osiadła na stałe, tęskniąc za Lwowem aż do śmierci w 2003 r.

Strony