publikacje

Wróć do listy

Relacja T. Jagielskiej z pracy przymusowej w Niemczech

Relacja T. Jagielskiej (pełne imię nieznane) dotyczy trzech lat pracy przymusowej w Niemczech w czasie II wojny światowej. Autorka najwięcej pisze o osobistych uczuciach towarzyszących niewoli, na marginesie wzmiankuje o warunkach egzystencji i pracy (m.in. o dwunastogodzinnej, nocnej pracy w fabryce). W gorzkiej relacji Jagielskiej powtarzającym się wątkiem jest cierpienie młodej dziewczyny, która znalazła się w obcych i nieprzyjaznych warunkach – nagle pozbawiona znajomego otoczenia i bliskich osób.

publikacje

Wróć do listy

Relacja H. Jankowiak z pracy przymusowej na wsi w Niemczech

Relacja dotycząca pobytu w Niemczech i przymusowej pracy autorki na wsi podczas II wojny światowej. Jankowiak opisuje okoliczności, w jakich trafiła do Niemiec, rozstanie z matką i rodzeństwem oraz swoją pracę u niemieckiego gospodarza. Relację kończy smutną refleksją o wyzwoleniu: wprawdzie upragniona wolność ostatecznie nadeszła, ale nie taka, o jakiej marzyła.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Ireny Jonus z pracy przymusowej w niemieckim majątku

Relacja Ireny Jonus (nazwisko nie w pełni czytelne) dotyczy okresu niewolniczej pracy autorki podczas II wojny światowej. Została wywieziona w 1942 r. i pracowała w majątku nieopodal Hagenow (Meklemburgia-Pomorze Przednie). Opisała swoje doświadczenia związane z przymusową pracą, m.in. pogarszające się warunki życia w kolejnych latach. Polepszenie egzystencji przyszło dopiero w kwietniu 1945 r., kiedy nasilające się naloty alianckie ułatwiały nieco odpoczynek. W końcu nastąpiło pełne radości spotkanie z wojskami amerykańskimi i wyzwolenie.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Zofii Jurkówny z pracy przymusowej na wsi w Niemczech

Relacja młodej dziewczyny, Zofii Jurkówny, dotyczy okresu jej pracy przymusowej podczas II wojny światowej na wsi w Niemczech, gdzie przebywała od 1941 r. (miała wówczas 15 lat) do zakończenia wojny. Autorka opisuje przede wszystkim warunki (np. ciężką pracę przy obrządku krów i świń), charakter i kolejnych „bauerów”, do których trafiała, oraz pobyt w karnym obozie, w którym znalazła się za ucieczki z robót.

publikacje

Wróć do listy

Ocena M. Koniecznej kursu gospodarstwa domowego w Lubece w 1945 r.

Maria Konieczna odpowiedziała na trzy pytania ewaluacyjne na temat kursu gospodarstwa domowego prowadzonego w Lubece w 1945 r., w którym uczestniczyła. Najbardziej podobały jej się zajęcia z gotowania; zaproponowała wydłużenie następnych kursów tego typu do dziesięciu tygodni, ponieważ „[…] nie było ani jednego dnia, żeby mi się nudziło albo żebym pragnęła pójść do domu”.

publikacje

Wróć do listy

Relacja M. Koniecznej z pracy przymusowej w Niemczech

Relacja z okresu niewolniczej pracy podczas II wojny światowej obejmuje okres od 31 maja 1940 r. do końca wojny. Autorka przede wszystkim dała świadectwo swojej tęsknoty za rodziną i smutku spowodowanego przymusową rozłąką. W narracji dominują emocje i trauma nastoletniej dziewczyny oderwanej od rodziców, pojawia się również wątek silnej identyfikacji narodowej Polaków.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Marii Nawrockiej z pracy przymusowej na wsi w Niemczech

Relacja Marii Nawrockiej z pobytu w Niemczech i przymusowej pracy podczas II wojny światowej. Autorka wspomina dzień, w którym została zabrana z domu – 5 października (nie wiadomo jednak, którego roku), emocje, jakie temu towarzyszyły, oraz samą podróż do Niemiec. W dalszej części opisuje ciężkie warunki pracy w fabryce (pracowała m.in. w fabryce mebli w Schwerin), stosunki z niemieckimi pracownikami oraz koniec wojny.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Wandy Oczkowicz z pobytu w Niemczech w okresie II wojny światowej

Wanda Oczkowicz w krótkiej relacji opisuje kilkuletni okres w Niemczech w czasie II wojny światowej. Została wywieziona w 1941 r., trafiła do fabryki konserw w Lubece. Niewolnicza praca w fabryce została opisana lakonicznie – głównie poprzez pryzmat relacji z siostrą, z którą autorka dzieliła codzienne trudy.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Bronisławy Piekiełkowej z pracy przymusowej w Niemczech

Relacja młodej dziewczyny z pracy przymusowej w Niemczech podczas II wojny światowej. Autorka wspomina kolejnych „pracodawców” i opisuje krótko swoje obowiązki. Najwięcej miejsca poświęca wyczerpującej fizycznie pracy w cegielni, gdzie pracowała najdłużej – dwa lata. Dokument został spisany gwarą i obfituje w błędy językowe (np. „nie ras zapuł durmu nie ras rubiłam”), co może utrudniać zrozumienie relacji.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Jadwigi Piwockiej z pracy przymusowej w Niemczech

Relacja Jadwigi Piwockiej została spisana w Lubece po zakończeniu wojny. Młoda autorka opisała bolesne rozstanie z najbliższymi oraz podróż i przybycie do Niemiec oraz procedurę przyjmowania przymusowych robotników i przydzielania ich do pracy. Piwocka opisała także warunki, w jakich mieszkała, swoją tęsknotę za rodzicami i swoje codzienne modlitwy o rychłe spotkanie z nimi.

Strony